Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czerwoneiczarne
Kronikaroku1830
Odtłumacza
NaprzełomiewiekuXVIIIiXIXwidzimydwiepostaciebędące
zupełnymniemalprzeciwieństwem:ChateaubriandiStendhal.Jeden
czerpiewdawnejFrancjiideehierarchii,dyscyplinyspołecznej,
powagikrólewskiej,aleodświeżajetchemreligijnegoodrodzenia;
drugisięgawwiekXVIIIswąbezreligijnością,materializmem
filozoficznym,radykalizmemspołecznym:aleionspłacaswójdług
romantyzmowiepoki:stajesiępiewcąenergii,namiętnościwcielonej
wrapsodnapoleoński.Iwkolejachsławytychdwóchludzicóż
zaróżnica:Chateaubriand,bożyszczezażycia,dziśjakżeopuszczony!
Stendhalnieznany,możenawetzimienia,większościwspółczesnych,
doczekałsięwpółwiekupośmiercikapliczkiskupiającejwybrane
umysły.
HenrykBeyle(Stendhal)urodziłsięwGrenoble(wDelfinacie),
wr.1783,zrodzinyurzędniczejocierającejsięoszlachectwo;matka
jegomiałaniecokrwiwłoskiej.Dzieciństwochłopcabyłosmutne.
Wsiódmymrokutraciukochanąmatkę;ojciec,odstręczającydlaniego
fizycznieimoralnie,nieumiałwdzieckuobudzićmiłości.Chłopiec
chowałsięudziadka,lekarza,epikurejczyka-filozofawtypieXVIII
w.Byłtowdomujedynyczłowiek,októrymBeylezachowałdobre
wspomnienie.Malecwzrastasamotnie,zrówieśnikaminiewolno
musiębawić:odotoczeniaczujesięzupełnieodmienny;żyjesam
itylkosobą.Touczucieodosobnienia,różnościodinnych,będzie
mutowarzyszyłocałeżycie.ByłotowepoceTerroru,niezbytsrogiego
zresztąwGrenoble;rodzinaBeyleżywiłatajemnesympatie
monarchiczne,dzieciakbyłcałądusząrewolucjonistą.Sampisze,
iżchwila,wktórejprzyszławiadomośćostraceniukróla,dała
mu„jednąznajżywszychradościwżyciu”.Rodzinapokładała
nadziejewarmiiemigrantów,onpatrzałzzazdrościąnapięknepułki
dragonówciągnącedoWłoch.
WyrwaćsięzGrenoble–którejpamięćbędziemuzawsze
nienawistna–tojedynemarzenieHenryka.Sława,aprzeztęsławę
miłość,otojegoideałodwczesnejmłodości.Wtymcelustudiuje
żarliwiematematykę,wktórejkarieraBonapartegoukazałamłodzieży
francuskiejdrogędowielkościisławy.Jakożuzyskujeto,iżw1799
r.rodzinawysyłagodoParyżadladalszychstudiów.
