Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
AnnaNataliaKmieć
ska,jakipsychologicznym-odwołującsięwznacznejmierzedożycia
wewnętrznegoiszeregusubiektywnychodczuć,równieżpowodujących
stan,określany„doświadczeniemduchowym”
.Możnatakżewyróżnić
trzeciaspektduchowości-filozoficzny,odnoszącysięwgłówniejmierze
doposzukiwaniasensówistnienia„ducha”ijegowpływienaduchowość
człowieka1.
Wtymdrugim-psychologicznymujęciu,którebędziemnietuintere-
sowałonajbardziej,„duchowość”silniewiążesięzezdolnościączłowieka
doprzekraczaniasferymaterialnej,wykraczaniapozaokreślaneprzeznią
granice.Wmyśltegorozumienia,„duchowość”tocałkowicieodrębny
wymiarosobowości(obokbiologicznegoipsychicznego).Współcześnie
jestonarozumianajakokategoriaegzystencjalna,doktórejprzejawów
zaliczyćmożnachociażbyposzukiwaniesensów(badaniawięźniaobozu
wAuschwitz-VictoraFrankla,wskazująceżejesttonajważniejszyinaj-
silniejszyludzkipopęd
2
),opisanąprzezAbrahamaMaslowasamorealizację
(zawartąnasamymszczyciepiramidypotrzebczłowieka)
3
,transgresję
proponowanąprzezJózefaKozieleckiego
4
(czyliprzekraczaniegranic
inorm)czyautokreację,októrejwspominaZbigniewPietrasiński(będącą
przejawemsamodoskonalenia,dążeniadosamospełnieniairealizacji,jak
równieżodnalezieniaswojejtożsamości)5.
Idącdalejtymtropem,„przeżyciuduchowemu”towarzyszyćbędąwięc
takieczynniki,jakstanyzmienionejświadomościpodwpływemkonkret-
nychwydarzeńczyodmienneodcodziennychstanypsychiki,spowodo-
wanedziałaniamiistotnymidladoświadczającego.
1
R.Grzegorczykowa,Coofenomenieduchowościmówijęzyk?,w:A.Grzegorczyk
(red.),Fenomenduchowości,Poznań2006,s.21-29.
2V
.E.Frankl,Homopatiens,tłum.Z.J.Jaroszewski,R.Czernecki.Warszawa1959.
3A.H.Maslow,Motywacjaiosobowość,Warszawa1990.
4J.Kozielecki,Koncepcjatransgresyjnaczłowieka.Warszawa1987.
5Z.Pietrasiński,Rozwójzperspektywyjegopodmiotu(s.80-118).w:M.Tyszkowa
(red.),Rozwójpsychicznyczłowiekawciągużycia.Zagadnieniateoretyczneimetodologicz-
nie,Warszawa1988,s.80-118,zob.także:http://www.chowanna.us.edu.pl/vol36/b4.pdf
(dostęp:20.10.2014).
