Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KacperNowak
praktycznieniema.Znaleziskatezachowałysięgłówniedlatego,żebyływy-
twarzanezporoża,litejkości,którabyładużobardziejodpornanarozkładanie
się,wporównaniudoinnychorganicznychmateriałówzktórychwykonywane
byłykusze.Oznaczato,żenawetgdyresztaczęścikuszyuległarozkładowi,
orzechwniezmienionejformiemógłprzetrwaćwielewiekówizostaćodnale-
zionyprzezarcheologów.Znajdowanyorzechczęstowskazujemiejsca,wktó-
rychkuszezostałypozostawionelubodrzucone,prawdopodobniebardzoblisko
miejsca,wktórymbyłyużywane.Grupkapołamanychorzechówrozrzuco-
nychwniewielkiejodległościodsiebiemogłabyrównieżsugerowaćmiejsce
produkcjikusz.Egzemplarze,którenp.pękłypodczasprodukcji,zostałybypo
prostuodrzuconewpobliżuwarsztaturzemieślniczego
27
.
Mechanizmspustowypozwalałnatrzymanienaciągniętejkuszyprzezczas,
jakibyłpotrzebnyobsługującemu.Pozwalałotostrzelcowinaoddaniestrza-
łuwmomencie,kiedyonuznałtozasłuszne.Naciągniętacięciwanapierała
naorzechwymuszającjegoruchobrotowy,jednakblokującagodźwignia
spustowaniepozwalałanazwolnieniecięciwy.Dźwigniaspustowablokuje
orzechzahaczającoklinowatytrzpień,wpuszczonyprzezorzech.Systemjed-
noosiowegomechanizmuspustowegopowszechniestosowanoodXIIdopo-
łowyXVw.,bezwiększychzmian.
Dźwigniaspustowabyławygiętapoddwomakątami:krótszyodcinekbył
schowanywewnątrz,adrugiwystawałpozałożetworzącdługądźwignięspu-
stową,którejnaciśnięciepowodowałooddaniestrzału
28
.Wuproszczeniumożna
określićtakądźwignięjakoZkształtną,gdziedolnaliniatejliteryjestwłaśnie
wydłużona
29
.Dźwigniaspustowamiaławyciętewłożukuszyspecjalnegniazdo,
którebyłoprecyzyjniedopasowanedokształtudźwigni.Dźwigniaspustowa
byłamocowananażelaznejośce,któraprzejmowałaczęśćprzeciążeńwywie-
ranychprzeznapieranynadźwignięorzech.Zapobiegałatakżewypadnięciu
mechanizmuzłożaijednocześnieumożliwiałapoprawnyruchpodczasnaci-
skaniaspustu.Bardzoważnymelementemwchodzącymwskładcałegomecha-
nizmuspustowegobyłapłaskasprężynamającanaceluwepchnięciedźwigni
27
S.Gorman,TheTechnologicalDevelopmentoftheBowandtheCrossbowintheLaterMiddle
Ages,TrinityCollege2016,s.142.
28
29
J.Alm,op.cit.,s.14.
S.Gorman,op.cit.,s.143.
14
