Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdzia³2
Myśleniepolityczne:
podstawowekategorierozumienia
iocenyzjawiskpolitycznych
Myśleniejestdefiniowanewpsychologiijako„wszelkiepoznawczelub
umysłoweoperowanieideami,obrazami,symbolami,słowami,sa
"dami,wspo-
mnieniami,poje
"ciami,spostrzez
˙eniami,przekonaniamiorazintencjami”
(Reber2000,s.388).Jesttopoje
"ciebardzoszerokie,wieloaspektowe,roz-
maiciemierzoneiobjaśniane.Moz
˙naznaleźćjednakpewienwspólnyrdzeń,
czylielementykluczowedlapsychologicznegojegorozumienia.Sa
"nimi:
ukrytyczydomniemanycharakter,czylimyśleniejakoproces,oprzebiegu
któregodowiadujemysie
"pośrednio,orazoperowaniepoje
"ciami,symbolami,
schematami.Myśleniepolitycznetoprocesymyśloweodnosza
"cesie
"do
politykiczyszerzej,dospołecznejsferyz
˙ycia.Przejawamimyśleniapoli-
tycznego,podobniejakwinnychdziedzinachz
˙ycia,sa
"z
˙negorodzaju
sa
"dy,reprezentacjepoznawcze(czylipotocznawiedzaorzeczywistości
politycznej),atakz
˙edecyzje(Reykowski2002a).Sa
"dytemoga
"miećcharak-
terdiagnostyczny(„cosie
"dzieje”,„zczymtosie
"wia
"z
˙e”,„ktonatymtraci,
aktokorzysta”),wyjaśniaja
"cy(„dlaczego”,„poco”,„ktojestzatood-
powiedzialny”),prognostyczny(„coijaksie
"zmieni”,„jaktodługobe
"dzie
trwało”),oceniaja
"cy(„dobre”,„złe”oraz„waz
˙ne”,„niewaz
˙ne”),atakz
˙e
normatywny,czylidotycza
"cytego,„jakbyćpowinno”.
Sa
"dydotycza
"ceposzczególnychzdarzeńi„aktorów”politycznychniesa
"
izolowane;tworza
"pewnecałci,potocznemapyumysłoweczyreprezentacje
poznawczeświatapolityki.Powstawanietakichprywatnychmappolityki
jestskomplikowanym,długotrwałymprocesemnabywaniawiedzyipoli-
tycznejsocjalizacji:zdobywaniainformacji,przetwarzaniaich,społecznego
konsultowania,tworzenianorm.Podstawowymielementamitejwiedzysa
"
przekonaniaonaturzeczłowiekaijegozwia
"zkachzinnymiludźmi.Kolejno
omówimyprzekonaniadotycza
"cerelacjimie
"dzyjednostka
"agrupa
"(czyli
indywidualizmikolektywizm),minimalizowaniaba
"maksymalizowania
z
˙nicmie
"dzyludźmi(czyliegalitarneversusnieegalitarnehierarchiczne
orientacje),zaufaniadoludziversusnieufnośćorazlewicowość–prawicowość.
25