Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
MIKOŁAJKRASNODĘBSKICZŁOWIEKIPAIDEIA
azaAkwinatą,zeczłowiekjestnajdoskonalszymstworzeniem
wśródwszystkichrzeczystworzonych(personasignificatidquoestper-
fectissimusintotanatura)31),ponieważjesttrwaniemrozumnejnatu-
ry.Pisze,żeproblematypersonalistyczrozwiniętodopiero
wXIXiXX.DopionierówwtejdziedziniezaliczaP.Semeneńko,
anastępnieE.MounieraiJ.Maritaina.Semeneńkostoinaheglizu-
cymstanowisku,żeDnaturajesttym,comamy;osobajesttym,
czymjesteśmy.Osobaczłowieczajestpozanatuludzką,tojego'ja',
samczłowiekwsobie”32).Mounierwyróżniatrzywymiaryczłowie-
ka,wdół(związanyzbiologicznościączłowieka),w(zjegodu-
chowością)orazwzdłuż(wyrażasięwzaangażowaniuspołecznym).
Człowiekwinienrozwijaćsięrównocześniewtychtrzechkierun-
kach,szczególniezaśnapłaszczyźniespołecznej.ZkoleiwedługJ.
MaritainpiszeKunowskiczłowiekmadwiemożliwości:
DmożestaćsięwybitindywidualnościąjakLuter,alewtedynie-
bezpieczniezagrażainnymludziom,alboteżrozwiniesięjakopraw-
dziwaosobowośćnadrodzecorazpełniejszegopoznaniacałegobytu
oraznadrodzemiłościpoznanejprawdy,dobraipiękna,miłościBo-
gailudzidomistycznegozjednoczeniazBogiemwTrójcyŚwiętej.
OsobaludzkawięcwujęciutomistycznymMaritainamanaturo-
zumispołeczzarazem,toteżwspołecznościosobamaswojepra-
waiobowiązkiiniemożebyćtraktowanajakośrodekdoosiągnięcia
nawetnajwyższychcelów.Maritainzwiązkuztymopracowałprawa
należneosobieludzkiej,dzieckuimłodzieży,człowiekowipracy,ko-
biecie.SformułowaniatezostaływykorzystaneprzezONZwogłoszo-
nychdokumentachmiędzynarodowych,jakPowszechnaDeklaracja
PrawCzłowieka(1948),DeklaracjaPrawDziecka(1959).Personalizm
chrześcijańskiprzyniósłwięcowocepraktyczne”
33).
WychowanietomistycznewedługS.Kunowskiegoopiera
sięnanastępucychzałożeniachfilozoficznych:1)realistycznej
teoriipoznania;2)teoriibytu,odróżniacejistnieniebytuodjego
istoty,egzystencjęodesencji.Wkonsekwencjiproceswychowanie
jestdziełemrozumnejnaturyczłowiekaiujawniasięwDstanie
cnoty34)'.Stancnotypiszetoodstronywychowawczejsynteza
31)STh,I,29,3.
32)Za:Smulikowski,
Ks.PiotrSemeneńkojakofilozof,ascetaimistyk
,Chicago1921.
33)S.Kunowski,
Podstawywspółczesnejpedagogiki
,dz.cyt.,s.102.
34)S.Kunowski,
Podstawywspółczesnejpedagogiki
,dz.cyt.,s.97.Zkanonucnótwymieniaon:
roztropność,umiarkowanie,męstwoisprawiedliwość.Por.tenże,
Tomistycznestudiawdziedzinie
pedagogiki,
w:
PastorietMagistra
,Lublin1966,s.469-488.