Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
StanisławaT.Surdykowska
wpływupotężnychgrupnacisku–wtymsocjalniezorientowanych–nakształtpolity-
kiekonomicznejtychkrajów.
Dowodównato,żepolitykaekonomicznadanegokrajumapodstawowywpływna
jegorozwój,dostarczatakżehistoriagospodarcza.DynamicznyrozwójChinprowo-
kujedowypominaniatemukrajowibłędówzprzeszłości,gdyprowadziłyonepolitykę
izolowaniasięodświata,zwłaszczazachodniego.Najczęściejcytowanesądwaponiżej
opisanezdarzenia.
BrytyjskikrólJerzyIIIwysłałw1793rokuGeorge’aMacartney’adoPekinu
wcelunawiązaniastałychkontaktów,takżehandlowych.ChińskiimperatorQuianlong
poinformowałgojednak,żejegokrajniemanajmniejszejnawetpotrzebyinteresowa-
niasiębrytyjskimiproduktami.IzolacjaChinodświatatrwałaprawie200lat,przy
spadającymPKB.W1950rokuPKBnaosobęwChinachbyłniższyo25%wporów-
naniuz1793rokiem,natomiastbrytyjski–odpowiednio–pięciokrotniewyższy12.
Ekonomiściidziennikarzechętniecytujątakżeodpowiedźdługoletniegopremiera
CzouEnlaia(1949–1976)napytanieowpływrewolucjifrancuskiejnahistorięświata,
amianowicie:„Jestjeszczezbytwcześnie,abymożnabyłowypowiedziećsięnaten
temat”13.
Rządypaństw,którewalcząlubzamierzająwalczyćzglobalizacją,ochraniając
rynkiwewnętrzneprzedkonkurencjązagraniczną,powinnypamiętaćolekcjiwynika-
jącejnietylkozchińskiegoizolacjonizmuwprzeszłości.Podstawąwspólnegorynku
jestoparciezachowańjegouczestników–zarównopostroniepodaży,jakipopytu–na
zasadziewzajemnychkorzyścizainteresowanychstron,czyliwykorzystaniamechani-
zmówsamoregulacji,stanowiącychistotęgospodarkirynkowej.Wymagatoelimino-
waniaograniczeńwwolnejkonkurencjimiędzykrajamiiregionamiświata.Procesten
zależyjednakodpolityków,którzydziałająpodwpływemwyborców.Jedniidrudzy
niekoniecznierozumiejąmechanizmyekonomiczne.Utrudniatowłaściwereagowanie
politykówispołeczeństwananieuniknionezmianyzachodzącewgospodarceoraz
odradzaniesięmyśleniaprotekcjonistycznego,czyliochronyrynkówkrajowychwsy-
tuacji,gdykonkurencjadyktujewarunki,którymtrudnojestsprostać.
6.Zakończenie
Procesglobalizacjigospodarkiświatowejpostępujeniezwykleszybko,jednaktrudno
byłobysobiewyobrazićsytuację,abymógłonzostaćkiedykolwiekwpełnizakończo-
ny.Znaczneróżnicewpoziomierozwojumiędzyregionamiikrajami,atakżedzie-
dzictwokulturowe,układsiłpolitycznych,zaawansowaniewrozwojudemokracji
iróżnorodneczynnikilokalneutrudniająznoszeniebarierwswobodnymkształtowaniu
stosunkówgospodarczych,opartychnazasadziewzajemnychkorzyścizainteresowa-
nychstron.Barierytewynikająbezpośredniozistnieniawświecierozmaitychkręgów
kulturowychospecyficznejtożsamości,historiiitradycji,takichjak:zachodni(euro-
12„TheEconomist”,16września2006,s.33.
13„TheEconomist”,2października2004,s.28.
