Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
EwaKosowska
kiefektemdługotrwałegofunkcjonowanianormwarunkującychspecyfikę
danejspołeczności,jejkulturowąodrębność.Wiadomo,żemimouniwersal-
nychpodstawbiologicznychnaszegoistnienia,nawetbliźniętajednozygoto-
wemogąreagowaćodmiennie,jeślizostanąwychowanewdwóchróżnych
grupach.Różnicewzachowaniuwidocznetymbardziejwśródosóbnie-
spokrewnionych,specyficznychcharakterologicznieisocjalizowanychwod-
miennychwarunkach.Antropologięinteresująpodobieństwawystępujące
wobrębiedanejspołeczności,warunkowanekulturowąwspólnotą,orazróż-
nice,którewynikajązodmiennychtradycjiśrodowiskowychispecyficzne
-
gorepertuaruwzorcówzachowań.Użytkownikkonkretnejkulturyjestwja-
kimśstopniuuwrażliwionynajejobecnośćwkażdymmomenciewłasnego
życia;właśnietaodczuwalna,chociażniezawszeuświadamianaregulacyjna
funkcjanorm,wzorówiregułodnoszącychsiędodanejsytuacjitworzyjej
kulturowykontekst,którywpływananaszewyboryizachowania.Człowiek
możegoczęściowoznać,rozumiećicelowostosowaćlubprawieniezdawać
sobiesprawyzjegoistnienia,alemusisięznimliczyć,musinaniegoreago-
wać,choćbypoto,bygolekceważyćikontestować;musiumiećwykorzy-
stywaćjegoobecnośćwkontaktachzewspółplemieńcami.
Nawykiwzderzeniuzinnością
Wrelacjachmiędzykulturowychwłaśniekontekstlokalny,specyficznydla
każdejspołeczności,utrudniaporozumienie.Tworzącobszarzachowańire-
akcji,przedewszystkimpozawerbalnych,nawiązujedoemocjonalnegopoj-
mowaniaswojskościidoznaczeńniezawszewpełnizrozumiałychdlajed-
nejzestron,aniekiedycałkowicieobojętnychdladrugiej.Własnereakcje
sytuacyjne,uznawanezanormalne,wzderzeniuzzachowaniamioczywisty-
midlainnychujawniająnamniekiedyswójniedostrzegalnyuprzedniopo-
tencjałznaczeniowy,apróbaichadaptacjidoinnegosystemukulturowego
częstozmieniasięwparodię.Naobcychoburzamysięlubśmiejemyznich
przeważniewtedy,gdyniepotrafiązachowaćsięstosowniedonajbardziej
znanychnamsytuacji,gdyniezdarnieimitująnaszezachowaniabądźtraktu-
zlekceważeniemto,comyszczególnieszanujemy.Taniezdarnośćniejest
efektemkonkretnego,doraźnegouwarunkowaniatoefektnieznajomości
normobowiązującychwdługokształtowanejkulturze(pomijamtunieznajo-
mośćregułakceptowanychprzezspołecznościefemeryczne,subkulturowe).
Wwynikutreningukulturowego,zwanegoniekiedywychowaniem,nasze
zachowanianiuansująsię.Rozpoznaniechociażbyjednegoczynnikawarun-
kującegonaszepostępowaniemożewpłynąćnazmianęocenykażdejkolej-