Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
potrzebujemytakiegokonserwatywnegogłosu?Czy
Europaznajdującasięwprocesiezmiany(choćbez
Napoleona),końca„końcahistorii”,potrzebujejeszcze
konserwatywnego,roztropnegoiumiarkowanegogłosu?
Niejestnampotrzebnykonserwatyzmjakopowtórka
ztego,cobyło,jakonostalgiazatym,coodeszło,ale
jakoroztropnynurtpolityczny,któryzjednejstrony
będziemiałświadomość,żewżyciuspołecznymniewiele
rzeczyzaczynasięnanowo,azdrugiejbędziewiedział,
żeabyzachowaćrzeczynaprawdęważne,trzebaniekiedy
zgodzićsięnareformężyciaspołecznego,takbywmiarę
możliwościuniknąćbudowaniaprzekonania
oniezmiennościreżimuczyobyczaju.
AlexisdeTocqueville,analizującrewolucjęfrancuską,
wskazywał,żemożnajejbyłouniknąć,gdybyostrożne
reformypodjętoowielewcześniejigdybyniezostałyone
wprowadzonewostatnimmomenciepowielulatach
zastojuibrakunadzieinazmianę.„Rewolucjaniezawsze
wybuchawtedy,gdytym,którymbyłoźle,zaczynabyć
jeszczegorzej.Najczęściejdziejesiętak,żelud,którybez
skargi,jakbyobojętnie,znosiłnajuciążliwszeprawa,
odrzucajegwałtownie,kiedyichciężarniecozmaleje.
(…)Doświadczenieuczy,żenajniebezpieczniejsząchwilą
dlazłegorządubywazwykleta,kiedyzaczyna
onwprowadzaćreformy”3.Takazmiana–itojestbyć
możeistotakonserwatyzmu,jaktopostaramsięwykazać
–niemabyćwprowadzaniemideiwykoncypowanych
wgabinetach,alezmianątego,cojużjest,
cofunkcjonuje,dokonywanązapomocąraczejpraktyki
życiowejniżwielkichnarracji.Światwspółczesny,
coczęstosiępowtarza,odwielkichnarracjiodchodzi,
wartowięcwracać–takżewpolityce–do„myślenia
słabego”,nieideologicznego,alewłaśniepraktycznego.
