Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Dystansdopokonania
właściwejstronieżelaznejkurtyny.Cóżztego,żewroku1989
pracownicywNRDrealniezarabialioponadpołowęwięcejniż
wroku1913
10
,skorobyłatotylkojednatrzeciazarobkówpracow-
nikówzachodnioniemieckich?
Polskajestdziśznaczniebogatszaniżbyławprzeszłości:prze-
ciętnydochódnagłowęmieszkańcajestobecnierealnie(czyli
poodliczeniuefektówzmiancen)dwaipółrazywyższy,niżbył
wroku1990isześćrazywyższy,niżbyłwroku1950.Ajednak
wroku2013tylkoniecałe12%Polakówpozytywnieoceniałodo-
konaniagospodarczezminionegoćwierćwiecza,podczasgdy44%
twierdziło,żeureformynieudałysię”
11
.Podobniewysokokształtu-
jesięfrustracjazpowodupoziomużyciaidochodów,atakżegoto-
wośćmłodychludzidoemigracji.Inicdziwnego:oddekadyPolacy,
mającyjużnieograniczoneprawopodróży,pracyiosiedlaniasięna
tereniecałejUniiEuropejskiej,nieporównująswojegożyciaztym
sprzedćwierćwieku,alezżyciemsąsiadów.Adystansdzielą-
cynasodsąsiadówzZachodu,zwłaszczatychnajbliższych–czyli
Niemców–choćznaczniemniejszyniżdawniej,pozostajeogromny.
DlaczegojednakpatrzymyakuratnaNiemców,aniena
BiałorusinówiUkraińców(opoziomieżyciaznacznieniższym
niżwPolsce),alboCzechówiSłowaków(opoziomieporównywal-
nym)?Decydujeotymcałanaszahistoria.Niemcysąodtysiąca
latnaszymgłównymłącznikiemzZachodem,krajemstanowią-
cymnaturalnypunktodniesieniadlaambicjiPolaków.Wciągu
minionychdwóchwiekówstałysięteżgłównymcelembardziej
lubmniejczasowejemigracjizarobkowej(tradycyjnieokreślasię
jąwPolscemianemwyjazdówunasaksy”–cojestechemhisto-
rycznegozjawiskasezonowychmigracjipolskichrobotnikówrol-
nychdoSaksonii
12
).Choćwlatach2004–2010głównymcelem
17
10Wszystkieporównanialiczboweprzekraczająceokresostatniegopółwieczamają
charakterszacunkowy.
11Pozostałeniemal44%niemiałowtejsprawiezdania,por.Diagnozaspołecz-
na2013(red.JanuszCzapiński,TomaszPanek),RadaMonitoringuSpołecznego,War-
szawa2013(dostępnenastronie:http://www.diagnoza.com/).
12SkutkiemtypowejdlacałejEuropy(takżedlaNiemiec)masowejemigracjizdru-
giejpołowyXIXwieku,więcejosóbopolskichkorzeniachzamieszkujejednakUSA
iBrazylię–odpowiednio10mlni3mln,wobec1,5–2mlnwNiemczech(danecytowane
zaWikipedią).