Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Czyprzeszłośćwciążistnieje?
Terazinigdy
Czastopieniądz.Czassiękończy–chybażejestpotwojejstronie.
Czaspłynie.Czasminął.Mówimyoczasie...przezcałyczas.Amimo
toczaspozostajejednąznajtrudniejszychdouchwyceniawłasności
natury.
Wcaleniepomogłonamto,żeAlbertEinsteinuczyniłzczasu
wielkośćsubiektywną.PrzedEinsteinemczasmijałkażdemu
wtakimsamymtempie.PoEinsteiniewiemy,żeupływczasuzależy
odtego,jakszybkosięporuszamy.Ichociażwartośćliczbowa,którą
przypisujemykażdejchwili–naprzykład14:14–zależyodprzyjętej
konwencjiidokładnościpomiaru,tojednakprzedEinsteinem
wierzyliśmy,żetwojeimoje„teraz”sątakiesame.Byłotoglobalne
„teraz”,wyznaczoneprzezkosmicznetykanieniewidocznego
zegara,którywyróżniałchwilęobecnąjakotenjedenwyjątkowy
moment.OdczasówEinsteina„teraz”jesttylkowygodnymsłowem,
którymposługujemysię,byopisaćto,czegodoświadczamy.Chwila
obecnautraciłaswojefundamentalneznaczenie,ponieważwedług
Einsteinaprzeszłośćiprzyszłośćsątaksamorzeczywistejak
teraźniejszość.
Toniezgadzasięzmoimispostrzeżeniamiipodejrzewam,
żetyrównieżtegonieodczuwasz.Jednakludzkieodczucianie
sądobrymdoradcą,gdybadamypodstawoweprawaprzyrody.Nasze
postrzeganieczasuukształtowałosiępodwpływemrytmudobowego
izdolnościludzkiegomózgudoprzechowywaniaiprzywoływania
wspomnień.Taumiejętnośćniewątpliwieprzydajesięwwielu
sytuacjach,alejeślichcemyodróżnićczasfizycznyodtego,jakim
gopostrzegamy,powinniśmyprzyjrzećsięprostszymukładom,
takimjakkołyszącesięwahadła,planetykrążącepoorbitachczy
światłodocierającedonaszodległychgwiazd.Towłaśniedzięki
obserwacjomtakichprostychukładówmożemywiarygodnie
