Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2
2.1.Rodzajezmianoczekiwanychwwynikupsychoterapii
behawioralno-poznawczej
Wpoczątkachrozwojutejszkołypsychoterapiifunkcjonowałaonagłównie
jakoterapiabehawioralna.Podstawowymzałożeniemtejterapiibyło
twierdzenie,żewszelkiezachowanieczłowieka,awięctakżeobjawy
neurotyczne,efektemprocesuuczeniasię.Procesuczeniasięopierasię
przedewszystkimnazjawiskuwarunkowania(klasycznegoiinstrumental-
nego)przezwzmacnianieinaśladowanie(por.MeyeriChesser,1973).
Zaburzeniapsychicznewyuczonymischematamizachowania,aich
leczenietozmianatychzachowańtakżeprzezprocesyuczeniaoduczania
reakcjiniedostosowanychiuczeniareakcjiprawidłowych.
WedługMeyeraiChessera(1973)celemterapiijestwytworzenie
akceptowanychiprzystosowawczychreakcjinabodźce,któredoprowa-
dziłydopowstaniaobjawówchorobowych.Zmianawpsychoterapiijest
zatemkażdorazowodostosowanadorodzajówreakcjiidocelów,jakie
pożądane,abyusunąćzachowaniastwarzająceproblemy.Najczęściej
przewarunkowanie,jakopodstawowametodazmianyzachowania,mana
celuwygaszanielękuzwiązanegozkonkretnymisytuacjamiwywołującymi
reakcjelękowe.Zmianawwynikupsychoterapiitousunięciereakcji
patologicznychlubnauczenienowychzachowań,którezwiększąkontrolę
nadreakcjaminiepożądanymi,np.nadmoczeniemsięnocnymczy
jąkaniem.Resztatotechnologiabehawioralna,dostosowanadorodzaju
reakcji,któremająbyćzmienione.
Wterapiibehawioralnejdużoważniejszyjestproceszmianyniżtreść
tego,comasięzmienić;treśćbowiemzależyodzidentyfikowanej
upacjentareakcjinieprzystosowawczejalboodidentyfikacjizachowania,
którejestpotrzebnedokontrolowaniawystąpieniatakichreakcji.
Przyczynaobjawówtowynikprocesuuczeniasię,aniejakieśbardziej
lubmniejstałestrukturyintrapsychiczneczywzorcerelacjiinterperso-
nalnych.Wobectegoterapianiemanaceluzmianytychstrukturczy
wzorców,alezastosowaniezasaduczeniasięwceluzmianyreakcji
nieprzystosowawczych.
Teoriaiterapiabehawioralnatakżeprzechodziłaewolucję.Joseph
Wolpe(1958,1973)prezentowałgłównietechnologięzwiązanązprze-
warunkowywaniemnastawionymnausuwanienieadekwatnychreakcji
lękowych.Wpóźniejszychlatachzwróconouwagęnato,żezachowania
jednostkiuwarunkowaneokolicznościami,wjakichżyje,stądistotną
32
formąleczeniastałosięuczeniekontrolowaniatychokolicznościtak,aby