Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pomyślanawcałościjakorelikwiarz,przeznaczonanarelikwie
MękiPańskiej,azbudowanawpołowieXIIIwieku,kojarzysięra-
czejzesztukąjubilerskąaniżelibudowlaną.Jestklejnotemsztuki,
arcydziełemarchitekturygotyckiej.
Gotyk,stylźnegośredniowiecza,zawdzięczaswąnazwę
GiorgiowiVasariemu.Toonwswoimdzielepoświęconymnajwy-
bitniejszymmalarzomiarchitektom,dzieleoddanymdodruku
wpołowieXVIwieku,stwierdził,żejesttosztukaGotówiwy-
wodzisięzNiemiec.Niemiałracji,aleponieważwłaśniezł-
nocynajeżdżaliniegdyśnaRzymbarbarzyńcyiponieważVasari
pisałtowczasachzachwytunadpięknemmistrzówstarożyt-
nych,stylgotyckigoraził,uznawał,żejestpozbawionyharmonii
iprymitywny,niegodzienszacunku.Poprostubarbarzyński.Jego
krzywdzącysądzaciążyłnagotykunakilkastuleciiwdobiepo-
nownegozachwytuantykiemwXVIIIwiekuwydałfatalneowo-
ce,doprowadziłdozagładywielubezcennychzabytków.Wimię
walkioDprawdziwe”,klasycznepięknokatedryogołacanozrzeźb,
pobielanowapnemfreski,rozbijanopokryterzeźbamiportale,
tłuczonowitraże.To,copozostało,uratowaliwpewnymsensie
dopieroromantycy.Rozkochaniwśredniowiecznychruinach,
legendachihistorii,przywróciligotykowihonor,spowodowali
odmianęocenizainteresowanieuczonych.
Azatemjaktonaprawdęzgotykiembyło?
WrzeczywistościstylostrołukowynarodziłsięnaterenieFrancji,
niewNiemczech,jaksądziłVasari.DoNiemiecidowieluinnych
krajówdotarłdopierozFrancjiijeślijuż,toraczejpowiniensię
nazywaćgalijskianiżeligotycki.PojawiłsięwpołowieXIIwieku,
kiedytoweFrancjizaczęływyrastaćniezwykłekamiennekościo-
ły,corazbardziejodmiennewkształcieodromańskichicoraz
towyższe.
Swójkształtzawdzięczałykilkunowymelementomzastoso-
wanymwbudownictwie-przedewszystkimodejściuodłokrą-
głegołukurzymskiego,romańskiego,któryzastąpionołukiem
23