Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
CZĘŚĆI.Społeczeństwopolskiewlatach2004–2014
swedużerozmiary,emigracjapowodujerównieżkonsekwencjedlakształtowania
siępozostałychzjawiskludnościowych,przedewszystkimzwiązanychzprokreacją.
MożnatakżemówićopośrednimwpływieuczestnictwawUEnasytuacjęludno-
ściowąPolski,wynikającymzułatwieniaiprzyśpieszeniadyfuzjizachodnichwzorów
kulturowych.Wtymkontekścienależyzwłaszczadostrzegaćwzmożonyprzepływ
społecznychwzorcówfunkcjonowaniarodzinyiemancypacjizawodowejkobiet,
atakże–bardziejuchwytnyiołatwiejszychdookreśleniakonsekwencjach–wpływ
instytucjonalnychrozwiązańdotyczącychrealizacjipolitykiludnościowej.
Podstawęźródłowąniniejszegoopracowaniastanowiąprzedewszystkimpubli-
kacjeGłównegoUrzęduStatystycznegoorazraportyRządowejRadyLudnościowej.
Zewzględunaichpowszechnądostępność,atakżedostępnośćpowstałychnaich
podstawieszerszychanalizzagadnieńludnościowychwPolsce,wykorzystaniedanych
statystycznychwartykulezostałoograniczonedoniezbędnegominimum.
1.Charakterystykaprocesówludnościowych
ObserwowanewPolscewlatach2004–2013procesytworzeniasięirozpadu
rodzin,rozrodczościorazumieralnościwskazująnakontynuacjędługofalowych
tendencjizapoczątkowanychwlatach80.ubiegłegostulecia,charakteryzujących
sięprzedewszystkimspadkiemdzietnościistarzeniempopulacji.Kształtowaniesię
wtymczasiestanuludnościorazpodstawowychwskaźnikówzwiązanychzprzyro-
stemnaturalnym1przedstawiatabela1.
Występującyprzezwiększośćanalizowanejdekadywzrostpoziomuwskaźników
reprodukcjiludnościorazwskaźnikazawieranychmałżeństw(wstosunkudonoto-
wanychodlat90.)byłwzględniekrótkotrwałymefektemzmianwstrukturzeludno-
ści,spowodowanymwejściemwwiekprokreacyjnylicznychrocznikówurodzonych
wkońculat70.inapoczątkulat80.XXw.Tentrzecipowojennywyżdemograficzny,
któregoszczytprzypadłnalata2008–2010,okazałsięjednak–zgodniezwcześniej-
szymiprognozami–płytki,copotwierdzawygasaniewPolscezjawiskafalowania
demograficznego,którewprzyszłościbędziewcorazmniejszymstopniuwpływa-
łonadynamikęzmianludnościowych2.Związaneztymwyżemzwiększenieliczby
1Uwzględnionewtabeli1wskaźnikitegorodzajuoznaczają:liczbęurodzeńnatysiąckobietwwieku
prokreacyjnym(płodnośćkobiet),liczbędziecinastatystycznąkobietęwwiekuprokreacyjnym(dzietność)
orazliczbęcórekprzypadającychnakobietęwwiekuprokreacyjnym(wskaźnikreprodukcjiludności
brutto).Wewszystkichtychwskaźnikachwiekprokreacyjnykobietoznaczaprzedział15–49lat.
2Niezależnieodfazfalowaniademograficznego,statystycznąprawidłowościąrozwojuludnościowego
PolskipoIIwojnieświatowejjestto,żekażdepokolenierodziców(zarównowyżowe,jakiniżowe)
byłoliczniejszeniżpokolenieichdzieci.Porównanieszczytowychlatdwuostatnichwyżówdemogra-
ficznychukazujejednocześniedużądynamikęspadkuliczbyurodzeńwPolsce–w1983r.zanotowano
ich721tys.,natomiastw2009r.jużtylko417,6tys.
