Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
plinarnymmogąprowokowaćzarzut,żesąmetodologiamisobieprzeciw-
stawnymi.
Podejścietakiewiążesięrównieżzmetodologicznympostulatemutrzy-
maniabadańlingwistycznychwobrębiepewnejintegracyjnejpłaszczyzny
teoretycznej,takiej,którastarasięnietracićzpolawidzeniaaniwyników
badańnadkonkretnymi,szczegółowymizagadnieniami,aniteżogólnej
perspektywyhumanistycznejwpostaciparadygmatuwiedzyoczłowieku
(por.BARTMIŃSKI1999:7).
Jednymzpodstawowychzałożeńjęzykoznawstwakognitywnegojestto,
żekonceptualizacjazależynietylkoodczynnikówocharakterzeuniwer-
salnym,ogólnoludzkim,alerównieżodczynnikówkulturowych.Najbardziej
podstawowe
wartości
wdanej
kulturze
są
bowiem
koherentne
zmetaforycznąstrukturąnajbardziejpodstawowychpojęć(równieżnp.
przestrzennych)tejkultury(LAKOFFIJOHNSON2010:51).Przyjmujesięprzy
tym,żeprawdawjęzykujestwzględna,ponieważodnosisiędosystemu
pojęćosadzonegowkonkretnejkulturzeidoświadczeniachhistorycz-
no-kulturowychokreślonejzbiorowości,równieżwpostaciukładumetafor
(por.NOWAKOWSKA-KEMPNA1995:104).Szczególniedotyczytotaktrudno
definiowalnejsfery,jakmówienieouczuciach.Niewchodzącwrozważanie
podstawowejkwestii,czywszelkieemocjeczłowiekajakotakiesąuniwer-
salne,czyteżzależąodokreślonejkultury,należyjednakuznać,żeopissfe-
ryemocjonalnejjestwróżnychjęzykachnierównomierny.Tymsamymmu-
simyprzyznać,żepewnejęzykizwracająszczególnąuwagęnaokreślone
sferyemocjonalne.Dostrzectobędziemożnawdalszejczęścininiejszego
tekstu,wktórejzajmiemysięomawianiemposzczególnychwyrażeń
ifrazeologizmów.Jaksiębowiemwydaje,językjapońskiwsferzewyrażeń
emotywnychzwracaszczególnąuwagęnaspołecznerelacjeemocjonalne,
szczególnietakie,wktórychwymaganejestmanifestowanieposzanowania
uczućrozmówcy.Wydajesię,żewjęzykupolskim(iwogólewjęzykach
europejskiegokręgukulturowego)trudnobyłobydoszukaćsiętakiejobfito-
ściwyrażeń,któreoznaczająobawęnadawcyprzedsprzeciwieniemsięgu-
stomipreferencjomrozmówcy.Użytkownikjapońszczyzny,wedlesłów
AnnyWierzbickiej,zawszekierujesiępotrzebązwracaniauwagi
iprzewidywanianiewyrażonychuczućinnychludzi(WIERZBICKA1996:550).
Wposzukiwaniustałych,uchwytnychwzorcówistrukturmyślowych,
badaczmusiniejednokrotniedochodzićdopoziomuaksjologicznego,po-
nieważczęstookazujesię,żejęzykstanowiśrodeknietylkoopisu,ale
iwartościowaniaotaczającegoświata,konotowaniaocen(por.ANUSIEWICZ
1995:3),ato,cozostałouznaneprzezspołecznośćużytkownikówdanego
językazamomentkulturowoistotny,zostajeutrwalonewjęzyku.Widaćto
wróżnychobszarachsłownictwa,aleszczególnietakich,którenależądo
