Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
upadekpoziomukulturyreprezentantównarodu.Pękajątamyprzyzwoitości.
Wchodzimywczasykruszeniastarychdobrychtradycjiparlamentarnych.Czy
tenstanrzeczywyjaśniatylkowprowadzeniedoparlamentówstronnictw
populistycznych?Okazujesię,żeprzyczynjestznaczniewięcej.
Praktykiwspółczesnegoparlamentaryzmu,nawetwjegoangielskiej
kolebce,wywołujązażenowanieizakłopotanie,zbijająztropu.Szczególnie
razitowkonfrontacjizatmosferąobrad,októrejpisałAndrzejMycielski
(1900–1993)oHwspółaktorzyodgrywanegowobrębieizby«przedstawienia
politycznego»musząbyćszczerzyinależyciewiarygodni,ichwynurzenia
niepowinnybudzićpoważniejszychwątpliwości,niemogąbyćpodyktowane
jakimiśubocznymi,taktycznymiwzględami”2.
Wysokipoziomkulturyparlamentarnejprzekładałsięnaprestiżzgroma-
dzeńnarodowychideputowanych,którzycieszylisięwysokąestymąwspo-
łeczeństwie.Wzmacniałjądystyngowanyobyczajparlamentarny.Wystąpienia
deputowanychwparlamencieiposiadanyprzeznichautorytetświadczyły
opoziomiekulturyparlamentarnej,aniektóremowydeputowanychprze-
szłydohistorii.Językparlamentarnycharakteryzowałsięprzysłowiową
elegancjąizakładałpoprawnośćkomunikowaniasię.Totakżeprzechodzi
doprzeszłości.
Obecnieobywatelesąskłonnitolerowaćniewłaściwepraktykiparlamen-
tarne.Możedlatego,żezmęczyliśmysięwolnością,którądoniedawna
uważanozatrwałydar.Dziśpostrzeganieparlamentaryzmukojarzysię
zsyndromemniepewności,anawetzgorzknieniaifrustracji,zpowodu
nieefektywnegosposobufunkcjonowaniademokracjiliberalnej.Szczególnie
ekspresyjnieuwidoczniłosiętopodczaspandemiiCOVID-19.Ajejmecha-
nizmjestdelikatnyimusisięgostaleicierpliwiekonserwować.
Takzakreślonaosnowaopracowaniaprowadzidozdiagnozowaniawspół-
czesnegoparlamentaryzmu,atakżeanalizyjegowarstwyprawnej,doktry-
nalnejorazpraktykinowychinstytucjidemokracji.
Współcześniedemokracjeliberalnestanęłyprzedrosnącąsiłąautoryta-
ryzmów.Corazśmielejwkraczajądyktaturyzakamuflowane,którezagra-
żająnietylkowolnościomjednostek,lecztakżeniczymnieograniczona
autorytarnawładzawiększościprzekładasięnadegradacjęparlamentów
idekomponujeparlamentaryzm.Poważnymczynnikiemww.procesówbyło
2
A.Mycielski,Zzagadnieńtechnikiparlamentarnej,Wrocław1965,s.11.Autorbył
wybitnymkonstytucjonalistą.PrzedIIwojnąświatowąpracowałwUniwersytecie
StefanaBatoregowWilnie,apóźniej–pojejzakończeniu–naWydzialePrawa
iAdministracjiwUniwersytecieWrocławskim.Opisjegodrogiżyciowejmożna
znaleźćwautobiografiioChwileczasuminionego,Wrocław1992.
