Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Niemniejrealizmetycznyorazkoncepcjeprawanaturalnego
znimzwiązaneokażąsięnarzędziemmałoprzydatnymwzde-
finiowaniuźródłaistatusunormprawnych.Relacja,któraza-
chodzimiędzyfaktamiinormamiapojęciemnatury,podlega
interpretacjirelatywnejipozbawionejcharakterupowszechno-
ścibądźuniwersalności,którapowinnastanowićpodstawowy
punktodniesieniawsformułowaniuocenyoprawach.Niejed-
nolitośćdoktrynidefinicjiprawanaturalnego,acozatym
idzie,rzeczywistościobiektywnej,wynikającejzrozmaitości
interpretacjiwspomnianejrelacji,kłócisięznajistotniejszym
postulatemjusnaturae,czylijednoznaczności,stałościipo-
wszechnościniektórychnormnaturalnych.
Brakujednoznaczności,stałościipowszechnościwokre-
śleniunajważniejszychpostulatówdoktrynprawanaturalnego
niedasięzauważyćnapoziomieczystoabstrakcyjnym,czyli
wosobistymwyrażaniuocenywyższychwartości,jaknaprzy-
kładwolność,braterstwoitd.Powszechnazgodacodoniektó-
rychwartościuważanychzanaturalne,imożnabyrzec,ndo-
brychsameprzezsię”,nieprzekładasięjednakżeaninazgodę
codometodichkonkretyzowania,aninaichprecyzyjnedefini-
cje.Dlategookreśleniewartościndobrawspólnego”orazjego
empirycznegourzeczywistnieniapozostajązadaniemtrudnym
dowykonania.JakpiszeBöckenförde,katolickifilozofprawa
pochodzenianiemieckiego,nSamodobrowspólnepozostaje
jednakpojęciemabstrakcyjnymistatycznym.Najczęściejjest
onoopisywanetylkozgrubszą,niebędącnigdziekonkretnie
sprecyzowanewodniesieniudorozmaitychpaństwowychispo-
łecznychformstrukturalnych”
6.
6E.W.Böckenförde,Ethoswspółczesnejdemokracjiikościół,nZnak”
44(1992),s.26-41:s.27.Odnośniedoetosuwynikającegozpewnychwar-
tościBöckenfördenatejsamejstroniepisze,żenależynująćjegokonkretną
treść,niewolnorozpoczynaćodidealnychwyobrażeń,którestawianesą
przedrzeczywistościąjakonieprzekraczalnanorma”.
15
