Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
poprzezmonarchiestanowe,kumonarchiomabsolutnym.Natymtlewyróżnia
sięPolskazoryginalnąkoncepcjądemokracjiszlacheckiej.Autoromawiajej
atrybuty:przywilejeszlacheckie,konstytucjęsejmowąnihilnovi,wolnąelekcję,
artykułyhenrykowskie,wolnośćwyznania,prawakardynalne,sejmzobowią-
zującazasadąjednomyślnościpodczasgłosowania(liberumveto).Ukoronowa-
niemszczególnejścieżkiustrojowejPolskijestKonstytucja3maja,którąNadol-
skizwięźlecharakteryzuje.NastępnieAutorkoncentrujesięnaprześledzeniu
instytucjipolitycznychIIRzeczpospolitejwrazzichprzeobrażeniamiodform
demokratycznychkuautorytarnym,cowpisywałosięwogólnoeuropejskieten-
dencjeustrojowewbadanymokresie,omawiakolejnekonstytucje(małąz1919,
marcowąz1921ikwietniowąz1935r.).WdalszejczęściopracowaniaAutor
przedstawiaspecyfikędemokracjiludowejwpowojennejPolsceiobserwowa-
nejod1989r.transformacjiustrojowej.Ostatnierozważaniawartykuleodnoszą
siędoprzekształceńmodeluustrojowegozachodzącegowPolscepo2015r.
Wymiaraksjologicznyfunkcjonowaniademokracjinakontynencieeuropej-
skim,alejużwewspółczesnejodsłonie,jestprzedmiotemrefleksjiKonstantego
A.WojtaszczykawartykuleWartościwUniiEuropejskiej.Autorstawiawnim
pytaniaowykładniępojmowaniaistosowaniapojęcianwartościeuropejskie”
orazopowiązaniategoterminuzcelamiUniiijejintegracyjnymidziałaniami.
Wskazujenatraktatowezakorzenieniepojęciawprawodawstwieunijnym(art.
2TUE),zgodniezktórymodnosisięonodoposzanowaniagodnościludzkiej,
wolności,demokracji,równości,państwaprawnego,jakrównieżposzanowania
prawczłowieka,wtymosóbnależącychdomniejszości.Podkreśla,żezwień-
czeniemprawnejinstytucjonalizacjiwartościeuropejskichjestichzapisanie
wKarcieprawpodstawowych.
WażnączęśćartykułustanowiprzeprowadzonaprzezAutoraanalizawzajem-
nychrelacjiwartościeuropejskichiinteresówpaństwczłonkowskichwdobieprze-
sileńwUniiEuropejskiej.Wojtaszczykzwracauwagę,żekryzysy:ekonomiczny,
prawny,instytucjonalny,polityczny,społeczny-łącznieimplikująceimpasmo-
dernizacyjny-ndotykająkonstytutywnychwartościunijnychistawiająniektóre
znichpodznakiemzapytania”lubprowadządoichredefinicji.Jegozdaniem,
kryzysekonomicznypodważyłnp.realizowaniezasadysolidarnościijednolitego
rozwojuintegracjieuropejskiej.Wskutekimplementowanychreformstrefyeuro
Europawieluprędkościstałasięfaktem.Równieżzasadasubsydiarnościipropor-
cjonalnościdoznałyuszczerbkuwskutekkryzysuprawnego.
WdalszejczęścitekstuWojtaszczykzwracauwagęnakontrowersjezwiąza-
nezdziedzictwemaksjologicznymEuropy,wktórymoboktolerancjiigodności
człowiekasytuujesięksenofilicznanwielokulturowość”,promowaniepostaw
dekadenckichiobyczajowegopermisywizmu,atakżeetycznegorelatywizmu.
Autortrafniezauważa,żezawężanienwartościeuropejskichdowymiarulewi-
cowo-liberalnegoograniczabogactwoduchoweiprowadzidozaściankowości”.
13
