Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rzeczypospolitejutworzonozniegopowiatsępoleński1.Wtejczęściziemi
złotowskiej,którapozostaławNiemczech,rozwinąłsięwnastępnychlatach
silnyruchpolski.Przewodziłmuproboszczzakrzewskiks.drBolesławDo-
mański,prezesZwiązkuPolakówwNiemczechwlatach1927-1939,azara-
zemprezesjegodzielnicyVwZłotowiewlatach1923-19392.Organizacjata
oddziaływałatakżenaKaszubówbytowskich.
RównieżziemiabytowskamiaławprzeszłościsilnezwiązkizPolską,
gdyżwlatach1526-1772byłalennempolskim.PoIwojnieświatowejmiesz-
kałotamokoło4tys.Kaszubów,którzyutrzymywaliżywekontaktyzeswo-
imipobratymcamizkaszubskichpowiatówwojewództwapomorskiego.
Wśródtejspołecznościsilnabyłaświadomośćregionalna–kaszubska,choć
niebrakowałoosób,któreuważałysięwprostzaPolaków3.
NapodstawiewersalskiegotraktatupokojowegodoPolskiprzyłączono
równieżniewielkączęśćpowiatuczłuchowskiego,czyliGochy.Obszarten
obejmował19gminwiejskich,m.in.BrzeźnoSzlacheckie,Konarzyny,Boro-
wyMłyn,Lipnicę,ZielonąChocinę,ŁąkieiMielno,oraz4obszarydworskie.
Mieszkałotamokoło11,7tys.osób,wtymponad2,8tys.Niemców.WPol-
sceGochywłączonodopowiatuchojnickiego.Wczęścipowiatuczłuchow-
skiego,którapozostaławNiemczech,zostałotylkookoło600PolakówiKa-
szubów4.
W1945r.wkilkuwsiachwokolicachjeziorGardnoiŁebsko(głównie
wKlukach)mieszkałokilkusetpotomkówewangelickichKaszubów,zwa-
nychSłowińcami.Wtymczasiebylionijużcałkowiciezniemczeni,ajedynie
nielicznimieliświadomośćpochodzeniakaszubskiegoimoglisiępochwalić
znajomościąconajwyżejkilkunastukaszubskichsłów5.
WmomenciewkroczenianaPomorzeZachodnieArmiiCzerwonejiWoj-
skaPolskiegozdecydowanąwiększośćludnościstanowiliNiemcy.Wwyni-
1111111
1W.Wrzesiński,Powiatzłotowskiwlatach1920-1939,[w:]Ziemiazłotowska,red.W.Wrze-
siński,Gdańsk1969,s.117.
2Por.:Ziemiazłotowska,red.W.Wrzesiński,Gdańsk1969;Z.Romanow,Krajniacyzłotow-
scywPolsceLudowej1945-1975,Słupsk2010.
3Por.:Dziejeziemibytowskiej,red.S.Gierszewski,Poznań1972;HistoriaBytowa,red.
Z.Szultka,Bytów1998;C.Obracht-Prondzyński,Kaszubi.Międzydyskryminacjąaregio-
nalnąpodmiotowością,Gdańsk2002;W.Skóra,KaszubiisłupskiprocesJanaBaueraw1932ro-
ku.ZdziejówruchunarodowegonaPomorzuZachodnim(część1),Słupsk-Poznań2016.
4J.Lindmajer,Podzaborempruskim(1772-1939),[w:]Dziejeziemiczłuchowskiej,red.H.Ry-
bickiiE.Z.Zdrojewski,Poznań1975,s.127;M.Vollack,H.Lemke,DerKreisSchlochau.
EinBuchauspreuβisch-pommerscherHeimat,Kiel1974,s.261.
5Por.:H.Rybicki,NazywanoichSłowińcami,Słupsk1995;idem,NazywanoichSłowińcami.Część
druga:wybórźródeł,Gdańsk-Wejherowo2003;idem,Kluki.Zarysdziejów,Słupsk1998.
16
