Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OlgaAndriejewnaDiaczenkourodziłasię31grudnia1925
rokuwDawidgródkunatereniewspółczesnej
Białorusi1.Miejscowośćliczyławówczasokoło10tys.
mieszkańców.PołowęznichstanowiliŻydzi,których
większośćwdrugiejpołowie1941rokuzostała
wymordowana.WchwilinarodzinOlgiDawidgródeknależał
doPolski.W1939roku,wkonsekwencjipaktuRibbentrop–
Mołotow,zostałzajętyprzezArmięCzerwoną,anapoczątku
lipca1941rokuprzezwojskaniemieckie,poczym
włączonogodoKomisariatuRzeszyUkraina.Olgabyła
najstarszazsześciorgarodzeństwa.Dorastaław„radosnej”,
względniezamożnejrodzinie.Jejojciecbyłmistrzem
szewskim,przyuczałmłodzieżdozawoduihandlował
swoimiwyrobami.JakzapamiętałaOlga,w1939roku
ludnośćbiałoruskawitałażołnierzysowieckichkwiatami,już
wkrótcejednaknastał„przygnębiający,niespokojnyokres”,
wktórymludzi„zabierano”idokądś„wysyłano”.
Oszczegółachkobietaniewspominała,mimożewywiad
nagranow2005roku,awięcjużpoupadkuZwiązku
Sowieckiego.DlaniejsamejwkroczenieArmiiCzerwonej
stanowiłopoważnącezurężyciową,ponieważ
zdotychczasowychsześciulatnaukiwszkolezaliczonojej
jedyniecztery.Olgauczęszczaładoszkołydo1940roku.
Potemzostaławdomuizajmowałasięrodzeństwem.
Kobietadobrzepamiętawkroczeniewojskniemieckichrok
później.Jakwspominała,bardzosięwówczasbano,
żeNiemcyniepoprzestanąnawymordowaniuŻydów,lecz
zabijątakżepozostałączęśćludności.Latem1942roku
szesnastoletniawtedyOlga,podobniejakwielujej
rówieśnikówzDawidgródka,otrzymała„wezwanie”
dowyjazdudopracywNiemczech,któreignorowała
dopóty,dopókiniezagrożonowysłaniemjejrodziców
doobozukoncentracyjnego.Zestrachuorodziców
irodzeństwozgłosiłasięwkońcudourzędupracy
iwpaździerniku1942rokuprzezStolin,gdziejejgrupaprzez
kilkadniprzebywałanatereniebyłegogetta,została
wywiezionadoGdyni.Tutajodbyłosięodwszawianie.
Podrodzepartyzanciwysadzilijedenzmostów,wzwiązku
zczympociągdotarłdoceluzdwudniowymopóźnieniem.
6listopadaOlgadotarładoElbląga.Przezmiesiąc
przyuczanodozawodutokarza,apotemwysłano