Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Chwiejnośćwyborczawujęciuteoretycznym
27
ujednoliceniastylówżycia,aprocesysekularyzacyjneosłabiłypodziałyreligij-
ne.Drugimjestmobilizacjapoznawczaobywateli(Inglehart1970;Nie,Verba,
Petrocik1979;Dalton1984).Procestenwynikam.in.zcorazwiększejpo-
wszechnościedukacji,zmniejszeniakosztówpozyskiwaniainformacjipolitycz-
nej,zwiększeniazasobówobywateliwpozyskiwaniunowychinformacjiiich
weryfikacji.Wszystkotosprawiło,żeobywatelestalisięwwiększymstopniu
autonomicznymipodmiotamirynkuwyborczegoiwwiększejmierzewprocesie
podejmowaniadecyzjiwyborczejpolegająnawłasnejwiedzyizdolnościachniż
odniesieniuspołecznymczypolitycznym.nPoznawczamobilizacjaoznacza,że
obywateleposiadająwystarczającypoziomumiejętnościpolitycznychizasobów
koniecznych,bystaćsięsamowystarczalnymdecyzyjniepodmiotemwpolity-
ce”(Dalton1988,18).Równocześnienależyzauważyć,żejesttotezakon-
trującamyśl,którastanowi,żeosłabieniewięzimiędzyobywatelamiipartiami
politycznymijestwynikiemsłabejwiedzyobywateliwkwestiachpolitycznych
(Lazarsfeld,Berelson1944)orazichmałegozainteresowaniatąsferą.Mobi-
lizacjapoznawczaniemusioznaczaćmerytorycznejwiedzyposiadanejprzez
obywateli,aleprzedewszystkimwskazujenaszerokiemożliwościdostępudo
niejitransparentnośćinformacyjnąrynkuwyborczego.Niewykluczasłabszej
wiedzywynikającejzbrakuzainteresowaniapłaszczyznąpolityczną.Trzeciob-
szartozmianynapoziomiefunkcjonowaniapartiipolitycznych,którewcoraz
mniejszymstopniuspełniająswojetradycyjnefunkcje,aprzyjmująnowe,bar-
dziejdoraźne,ukierunkowanenakrótkoterminowecele,m.in.wpłaszczyźnie
komunikacjizwyborcamiczyekspresjicelówprogramowych.
Powyższeobserwacjetworzącorazszersząprzestrzeńdlamniejstabilnego
elektoratu1zjednejstronytego,któryprzyciąganyjestsporadycznie,nie
wykazującwewnętrznejpotrzebywspółudziałuwpodejmowaniuważnychdla
państwaispołeczeństwadecyzji.Elektorattenmożnanazwaćnieregularnym,
uczestniczącymincydentalniewelekcjach.Zdrugiejstronyprzestrzeńtatworzy
miejscedlawyborcówaktywnieuczestniczącychwprocesiewyborczym,jednak
niezwiązanychlojalnościązżadnympodmiotem.BernadetteHayesiIanMcAl-
lister(1996)nazywająichwyborcamiprzepływającymi(ang.floatingvoters),
wskazując,żeoddziaływaniawyborczewzdecydowanejmierzepowinnysię
odwoływaćdotegosegmentu,bowiemjestonnajbardziejwrażliwynawpływ
kampanii.Takzdefiniowanemutypowiwyborcówbadaczeprzypisująróżne
cechy:mniejszyfanatyzmpolityczny(Converse1962;Zaller2003),większą
podatnośćnaoddziaływaniemediów(Zukin1977),posiadaniemniejszegoza-
kresuinformacjipolitycznej(Haller2003).WynikibadańStevenaChaffeeoraz
SunY
.Choe(1980)wskazują,żewyborcyniezdecydowanisłabiejróżnicują
wizerunkikandydatówwelekcjach,wykazująsłabsząidentyfikacjęzokreśloną
partiąorazsąmniejwykształceni.Wyjaśnianiezachowańwyborczychobywateli
napodstawiedługoterminowychczynników,takichjaknp.miejscezajmowane
wstrukturzespołecznej,stałosięzatemniewystarczające,adotarciedowielo-
