Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Determinantyprośrodowiskowychzachowańwiejskichgospodarstwdomowych...
J.Liu,G.C.Daily,P.R.EhrlichaiG.W.Luckawskazują,żestrukturagospodarstwdomo-
wychiichliczbapowodującorazwiększezużyciezasobównagłowęwdanymkraju.
Wiążesiętogłówniezezwiększającąsięliczbągospodarstwdomowych.Pomimoże
możezmniejszaćsięliczbaludności,dążeniedofunkcjonowaniagospodarstwdo-
mowychjednorodzinnychpowodujegwałtownywzrostichliczby
3
.Jednoznacznie
możnastwierdzić,żestrukturagospodarstwdomowychoddziałujenaśrodowisko.
PotwierdzajątoJ.J.Lewis
i
S.K.Pattanayakwswoimartykule,wktórympodają146
analizstudiówz32pracprzeprowadzonychw22krajach.Wskazująoni,iżpoza
czynnikamitakimijakpostawaczydochód,nawdrażanienowychtechnologiima-
jącychnaceluochronęśrodowiskawpływmaszereginnychczynników,np.:skład
gospodarstwadomowego,zatrudnienie,wykształcenieiwielkośćrodziny
4
l
Gospodarstwodomowejestpodmiotem,któryzperspektywyśrodowiska
uczestniczywprocesiewymianyzarównopostroniepopytowej,jakipodażowej.
Gospodarstwodomowejakopodstawowypodmiotsystemuekonomicznegozgłasza
zapotrzebowanienadobraiusługi,dowytworzeniaktórychniezbędnesązasoby
środowiskowe.Dodatkowosamokorzystaztakichdóbr,jak:energia,woda,powie-
trzeczygleba.Gospodarstwadomowesąjednocześnienajwiększymiproducenta-
miodpadówkomunalnych,któreprzyobecnympoziomiedegradacjiśrodowiskasą
bardzodużymproblememzarównospołecznym,jakiekonomicznym.
Dążeniedopoprawystanuśrodowiskajestwiodącymcelemzarównowdraża-
nejwposzczególnychpaństwachkoncepcjizrównoważonegorozwoju,jakiinnych
obszarówpolitykrealizowanychwramachpolitykigospodarczej(np.politykaeko-
logiczna).Podmiotem,któryzuwaginaswojąistotępowinienpełnićważnąrolę
wtymprocesie,jestgospodarstwodomowe.Gospodarstwodomowepoprzezrea-
lizacjęposzczególnychfunkcji,któreukierunkowanesąnazaspokojeniepotrzeb
wszystkichswoichczłonków,możeoddziaływaćnakształtowaniesięwalorówśro-
dowiska.Istotneznaczeniemajątutajzarównorealizowanefunkcjeekonomiczne
(produkcyjna,konsumpcyjna),jakispołeczne(np.ochronazdrowia,reprodukcyj-
na).Tooddziaływaniegospodarstwdomowychmożebyćrealizowanepoprzezpo-
dejmowaniedziałańprośrodowiskowych.
Działaniaprośrodowiskowesątowszelkiegotypuaktywnościrealizowaneipo-
dejmowaneprzezgospodarstwadomowewobszarzeichfunkcjonowaniamającena
celuograniczeniewykorzystaniazasobów(np.woda,energia).Dostrefytychdzia-
łańzaliczasiętakżeczynnościiinwestycjezmierzającedoograniczenianegatyw-
negooddziaływaniagospodarstwadomowegonawaloryśrodowiska(np.wymiana
piecawęglowegonagazowy).
Każdegospodarstwodomoweużytkujezarównowprocesiekonsumpcji,jak
iprodukcji,elementyśrodowiska.Elementyteokreślanesąterminami:Πzasoby
przyrodnicze”,Πzasobynaturalne”czyΠbogactwonaturalne”.Analizującróżnego
rodzajuklasyfikacjezasobównaturalnych,wyodrębnićmożnadwiewiodące,naj-
częściejwskazywanekategorie:zasobyodnawialneinieodnawialne.Gospodarstwo
3
J.Liu,G.C.Daily,P.R.Ehrlich,G.W.Luck,2003,Effectsofhouseholddynamicsonresourceconsumption
andbiodiversity,Nature,421(6922),530-533,s.532.
4
J.J.Lewis,S.K.Pattanayak,WhoAdoptsImprovedFuelsandCookstoves?ASystematicReview,Envi-
ronmentalHealthPerspectives,vol.120,no5,2012,pp.637-645,s.644.
8
