Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIOdsocjalizacjidoreadaptacji–konceptualizacjaimechanizmy...
21
–Socjalizacjępierwotną,którajestetapemnajintensywniejszej
edukacjikulturowej,przypadającejnaokresniemowlęctwaiwczesne-
godzieciństwa.Dziecipoznająwtedyjęzykipodstawowewzoryza-
chowań.Wtymokresiegłównąinstytucjąsocjalizacyjnąjestrodzina.
–Socjalizacjęwtórną,rozciągającąsięnadorosłeżyciejednostki.
Wtejfazieinstytucjamisocjalizacjisą:szkoła,gruparówieśnicza,
media,organizacje,miejscepracy.Jednostkauczysięwartości,norm
iprzekonań,stanowiącychwzorykulturowe.
Chociażsocjalizacjadotyczycałegookresużyciaczłowieka,to
zpewnościąnajistotniejszymokresemjestczasspędzanywśrodowi-
skurodzinnym,odurodzeniadoosiągnięciadojrzałości.Rodzina
spełniaznaczącąrolęwprocesiesocjalizacji,ponieważludziemłodzi
sąnajbardziejchłonniwprzyswajaniunormistandardówspołecz-
nych.Wdalszejkolejności,pozarodziną,procestenprzebiegawgru-
pachrówieśniczych,sąsiedzkich.Człowiekzostaje„wepchnięty”
wświatwzorów,oczekiwańiregułspołecznych.Nieustannieuczysię
podstawspołecznegowspółżycia.
Jednakżeprocessocjalizacjiniezawszeprzebiegazgodniezzasa-
damiiwartościamikultury,wktórejfunkcjonujejednostka.Mogąpo-
jawićsięczynniki,którezakłócająprawidłowyprocessocjalizacji.
Mówimywówczasoobecnościtzw.czynnikówkontrsocjalizacyj-
nych,stojącychwopozycjidosocjalizacji,powodującychzwiększe-
nieprawdopodobieństwawystąpieniazachowańpatologicznych,
anawetprzestępczych.Kontrsocjalizacjawsposóbspontaniczny
przybieraformynaśladowaniatakzwanych„osóbznaczących”,sta-
nowiącychwzorypostępowaniawżyciu,niezależnieodrodzajuwar-
tościpreferowanychprzezteosoby.Wybórniewłaściwychosóbzna-
czącychjestcharakterystycznydlaosóbwchodzącychwkonflikt
zprawem.Sątoosobynieprzystosowanedożyciaspołecznego(zgod-
niezprzyjętyminormamimoralnymiispołecznymi),rażącołamiące
prawairegułypanującewspołeczeństwie.Zazachowaniejednostki
nieprzystosowanejnajczęściejobwiniasięrodziców(jeżelijestto
osobanieletnia)lubsamąosobęnieprzystosowaną.Należyzauważyć,
żeobarczanieśrodowiskarodzinnegoniejestbezpodstawne.Jak
wcześniejzauważono,rolarodzinywprocesiesocjalizacjijestnie-
