Diagnostyka i leczenie chorób nadnerczy

Maciej Otto

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-200-4782-0

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

328

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Otto, Maciej. Diagnostyka i leczenie chorób nadnerczy. Red. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2013, 328 s. ISBN 978-83-200-4782-0

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Otto, M.

T1 Diagnostyka i leczenie chorób nadnerczy

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2013

SN 978-83-200-4782-0

Bibliografia BibTex:

@Book{ 62568, author = "Otto, Maciej", editor = "", title = "Diagnostyka i leczenie chorób nadnerczy", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2013", address = "Warszawa", isbn = "978-83-200-4782-0" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Otto, Maciej

ED -

TI - Diagnostyka i leczenie chorób nadnerczy

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2013

SN - 978-83-200-4782-0

ER -

Netografia (standard APA):

Otto, Maciej. Diagnostyka i leczenie chorób nadnerczy [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2013 [dostęp: 03 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/diagnostyka-i-leczenie-chorob-nadnerczy-maciej-otto-62568.

endokrynologia, choroby nadnerczy, patologia gruczołu nadnerczowego, metody diagnostyczne, metody terapeutyczne

Pierwsza na polskim rynku wydawniczym monografia przedstawiająca w ujęciu wielodyscyplinarnym aktualny stan wiedzy na patologii gruczołu nadnerczowego oraz metod diagnostycznych i terapeutycznych aktualnie stosowanych w chorobach nadnerczy. W ksią...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-200-4782-0

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

328

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

1. Wprowadzenie – chirurgia nadnerczy wczoraj, dziś i jutro – Tadeusz Tołłoczko19
1.1. Wstęp19
1.2. Przełomowe osiągnięcia wiedzy o nadnerczach19
1.3. Przez myśl, trud i wątpliwości do sukcesów i porażek21
1.4. Postęp22
1.5. Postęp technologiczny23
1.5.1. Adrenalektomia laparoskopowa klasyczna i wspomagana operacyjnym robotem23
1.5.2. Jakość i bezpieczeństwo24
1.5.3. Wady24
1.6. Wpływ technologii na wskazania operacyjne25
1.7. Postęp w zakresie medycyny klinicznej25
1.7.1. Częściowa adrenalektomia25
1.7.2. Genetyka25
1.7.3. Markery nowotworowe26
1.7.4. Markery angiogenezy26
1.7.5. Diagnostyka obrazowa26
1.7.6. Diagnostyka I obrazowanie molekularne. Genomika funkcjonalna26
1.8. Wizja przyszłości27
1.7.7. Badania biochemiczne27
2. Anatomia chirurgiczna nadnerczy – Sławomir Nazarewski29
3. Funkcja i budowa nadnerczy – Lucyna Papierska34
3.1. Rozwój embrionalny i starzenie się nadnerczy34
3.2. Fizjologia wydzielania nadnerczowego35
3.3. Hormony kory nadnerczy35
3.3.1. Efekty działania hormonów kory nadnerczy37
3.4. Hormony rdzenia nadnerczy40
3.5. Patofizjologiczne uwarunkowania chorób nadnerczy41
4. Podstawowe badania biochemiczne i ich interpretacja w chorobach nadnerczy – Urszula Ambroziak, Tomasz Bednarczuk43
4.1. Wstęp43
4.2. Diagnostyka zaburzeń czynności kory nadnerczy44
4.2.1. Całkowite stężenie kortyzolu w surowicy44
4.2.2. Stężenie kortyzolu w ślinie45
4.2.3. Stężenie wolnego kortyzolu w moczu46
4.2.4. Stężenie ACTH48
4.2.5. Stężenie aldosteronu49
4.2.6. Ocena aktywności reninowej osocza (ARO) i bezpośredni pomiar stężenia reniny (DRC)50
4.2.7. Stężenie androgenów nadnerczowych51
4.2.8. Stężenie 17α-hydroksyprogesteronu (17-OHP)53
4.2.9. Testy dynamiczne wykorzystywane w diagnostyce zaburzeń czynności kory nadnerczy54
4.3. Diagnostyka zaburzeń czynności rdzenia nadnerczy67
4.3.1. Stężenie metoksykatecholamin/amin katecholowych w moczu67
4.3.2. Stężenie metoksykatecholamin/amin katecholowych w osoczu68
4.4. Podsumowanie69
5. Leczenie hormonami i pochodnymi hormonów – Lucyna Papierska71
5.1. Kortykotropina i kortykosteroidy71
5.1.1. Kortykotropina71
5.1.2. Kortykosteroidy72
5.2. Leki adrenostatyczne77
5.3. Leki blokujące układ renina–angiotensyna–aldosteron78
6. Współczesne metody obrazowe w diagnostyce guzów nadnerczy – Andrzej Cieszanowski81
6.1. Wstęp81
6.2. Anatomia radiologiczna nadnerczy81
6.3. Metody obrazowania nadnerczy83
6.3.1. Tomografia komputerowa83
6.3.2. Rezonans magnetyczny86
6.3.3. Ultrasonografia87
6.3.4. Pozytonowa tomografia emisyjna (PET, PET-CT)89
6.4. Scyntygrafia90
6.5. Pozostałe metody diagnostyczne91
6.6. Zmiany w nadnerczach w badaniach obrazowych91
6.5.1. Biopsja pod kontrolą USG lub CT91
6.5.2. Cewnikowanie żył nadnerczowych91
6.6.1. Gruczolak kory nadnerczy91
6.6.2. Przerzuty94
6.6.3. Rak kory nadnerczy96
6.6.4. Guz chromochłonny (pheochromocytoma)98
6.6.5. Przerost kory nadnerczy101
6.6.6. Rzadkie zmiany w nadnerczach102
6.7. Podsumowanie105
7. Choroby kory nadnerczy108
7.1. Diagnostyka i leczenie pierwotnego hiperaldosteronizmu – Andrzej Januszewicz, Aleksander Prejbisz108
7.1.1. Definicja i częstość występowania108
7.1.2. Postacie110
7.1.3. Obraz kliniczny112
7.1.4. Diagnostyka biochemiczna113
7.1.5. Lokalizacja zmian116
7.1.6. Leczenie119
7.2. Nadczynność kory nadnerczy – choroba i zespół Cushinga – Lucyna Papierska124
7.2.1. Wstęp124
7.2.2. Objawy124
7.2.3. Diagnostyka hiperkortyzolemii128
7.2.4. Badania obrazowe131
7.3. Incydentaloma nadnerczy – Anna A. Kasperlik-Załuska132
7.2.5. Leczenie132
7.3.1. Wstęp132
7.3.2. Epidemiologia133
7.3.3. Etiologia i patogeneza133
7.3.4. Obraz kliniczny134
7.3.5. Rozpoznanie136
7.3.6. Rozpoznanie różnicowe139
7.3.7. Leczenie140
7.4. Wrodzony przerost kory nadnerczy – Lucyna Papierska144
7.4.1. Wstęp144
7.4.2. Niedobór 21-hydroksylazy144
7.4.3. Rozpoznanie146
7.4.4. Leczenie147
7.4.5. Inne, rzadko występujące zaburzenia steroidogenezy nadnerczowej149
7.5. Niedoczynność kory nadnerczy – Lucyna Papierska150
7.5.1. Epidemiologia150
7.5.2. Przyczyny151
7.5.3. Objawy155
7.5.4. Badania laboratoryjne157
7.5.5. Rozpoznanie159
7.5.6. Testy stymulacyjne159
7.5.7. Badania obrazowe161
7.5.8. Leczenie161
8. Choroby rdzenia nadnerczy162
8.1. Guz chromochłonny i przyzwojaki – Mariola Pęczkowska162
8.1.1. Wstęp162
8.1.2. Patofizjologia164
8.1.3. Obraz kliniczny165
8.1.4. Diagnostyka168
8.1.5. Leczenie172
8.1.6. Złośliwy guz chromochłonny i złośliwe przyzwojaki173
8.2. Zespoły wielogruczołowe uwarunkowane genetycznie – Sylwia Szpak-Ulczok, Barbara Jarząb178
8.2.1. Wstęp178
8.2.2. Zespół mnogich nowotworów endokrynnych typu 1 (MEN1)178
8.2.3. Zespół mnogich nowotworów endokrynnych typu 2 (MEN2)180
8.2.4. Zespół guzów chromochłonnych i przyzwojaków (PGL)181
8.2.5. Zespół von Hippla–Lindaua (VHL)182
8.2.6. Nerwiakowłókniakowatość typu 1 (NF1)183
8.2.7. Zespół Carneya183
9. Diagnostyka molekularna w rozpoznawaniu chorób nadnerczy – Kornelia Hasse-Lazar, Sylwia Szpak-Ulczok, Barbara Jarząb186
9.1. Wstęp186
9.2. Zespoły dziedzicznie uwarunkowanych guzów chromochłonnych i przyzwojaków186
9.2.1. Zespół mnogich nowotworów endokrynnych typu 2 (MEN2)186
9.2.2. Zespół guzów chromochłonnych i przyzwojaków (PGL)187
9.2.3. Nerwiakowłókniakowatość typu 1 (NF1)188
9.2.4. Zespół von Hippla–Lindaua189
9.2.5. Diagnostyka molekularna guzów rdzenia nadnerczy189
9.3. Zespół mnogich nowotworów endokrynnych typu 1 (MEN1)191
9.4. Rak kory nadnerczy191
9.5. Zespół Carneya191
9.6. Podsumowanie193
10. Rak kory nadnercza – Krzysztof Kołomecki194
10.1. Wstęp194
10.2. Etiopatogeneza194
10.3. Objawy kliniczne196
10.4. Badania hormonalne197
10.5. Badania obrazowe198
10.5.1. Ultrasonografia (USG)198
10.5.2. Tomografia komputerowa (CT)198
10.5.3. Rezonans magnetyczny (MRI)199
10.5.4. Scyntygrafia200
10.5.5. Pozytonowa tomografia emisyjna (PET)200
10.5.6. Tomografia emisyjna jednego fotonu200
10.6. Ocena histopatologiczna201
10.5.7. Biopsja cienkoigłowa201
10.7. Stopień zaawansowania klinicznego202
10.8. Leczenie chirurgiczne202
10.10. Inne techniki ablacyjne204
10.11. Chemioterapia204
10.9. Radioterapia204
10.12. Leczenie adjuwantowe205
10.13. Przerzuty guzów złośliwych do nadnerczy205
10.14. Rokowanie206
10.15. Zespoły wielogruczołowe206
10.15.1. Zespół Li–Fraumeni206
10.15.2. Zespół Beckwitha–Wiedemanna206
10.16. Podsumowanie207
10.15.3. Zespół MEN1 (zespół Wermera)207
10.15.4. Zespół rodzinnej polipowatości gruczolakowatej (zespół Gardnera)207
11. Stany nagłe w chorobach nadnerczy wymagające adrenalektomii lub tumorektomii w trybie pilnym – Krzysztof Kuzdak209
11.1. Wstęp209
11.2. Przełom nadnerczowy w guzie chromochłonnym jako hormonalna przyczyna adrenalektomii w trybie pilnym209
11.3. Uwarunkowania anatomiczne i powikłania ze strony sąsiadujących narządów jako przyczyna adrenalektomii w trybie pilnym211
11.4. Powikłania miejscowe w przebiegu guza nadnercza jako przyczyna adrenalektomii w trybie pilnym212
11.5. Zmiany nadnerczowe u kobiet w ciąży jako przyczyna adrenalektomii w trybie pilnym212
12. Ocena anestezjologiczna – postępowanie śródoperacyjne i pooperacyjne – Andrzej Kański, Remigiusz Gelo, Paweł Andruszkiewicz215
12.1. Wstęp215
12.2. Znieczulenie do operacji usunięcia guza chromochłonnego nadnercza (pheochromocytoma)215
12.2.1. Przedoperacyjna ocena chorego i premedykacja216
12.2.2. Monitorowanie funkcji życiowych podczas operacji i kaniulacja naczyń216
12.2.3. Wybór metody znieczulenia217
12.3. Znieczulenie do operacji usunięcia guza nadnercza wywołującego nadnerczową hiperkortyzolemię (zespół Cushinga)219
12.2.4. Hiperglikemia i hipoglikemia219
12.3.1. Przedoperacyjna ocena chorego oraz premedykacja220
12.3.2. Wybór metody znieczulenia220
12.4. Znieczulenie do usunięcia guza nadnercza wywołującego nadnerczowy hiperaldosteronizm (zespół Conna)221
12.4.1. Przygotowanie do operacji221
12.4.2. Wybór metody znieczulenia221
12.5. Ułożenie pacjenta podczas adrenalektomii222
12.6. Opieka pooperacyjna222
12.7. Podsumowanie223
13. Klasyczne operacje nadnerczy – Maciej Otto225
13.1. Wstęp225
13.2. Wskazania, przygotowanie przedoperacyjne i problemy w kwalifikacji do operacji226
13.3. Rodzaje dostępów operacyjnych do nadnercza stosowanych w metodzie klasycznej (otwartej)233
13.4. Zakres operacji242
13.5. Powikłania po adrenalektomii242
13.6. Podsumowanie243
14. Małoinwazyjne operacje nadnerczy – Maciej Otto245
14.1. Wstęp245
14.2. Wskazania do laparoskopowej/wideoskopowej adrenalektomii246
14.3. Rodzaje dostępów do nadnercza w metodzie wideoskopowej250
14.3.1. Dostęp przezotrzewnowy przedni251
14.3.2. Dostęp przezotrzewnowy boczny251
14.3.3. Dostęp do prawego nadnercza253
14.3.4. Dostęp do lewego nadnercza257
14.3.5. Dostęp zaotrzewnowy boczny260
14.3.6. Dostęp zaotrzewnowy tylny261
14.3.7. Wideoskopowa adrenalektomia w zmianach obustronnych nadnerczy262
14.3.8. Oszczędzająca adrenalektomia wideoskopowa264
14.3.9. Modyfikacja klasycznych dostępów wideoskopowych266
14.3.10. Powiłania po adrenalektomii wideoskopowej267
14.4. Podsumowanie268
15. Trudności w kwalifikowaniu chorych do operacji i problemy operacyjne – Krzysztof Kołomecki269
15.1. Wstęp269
15.2. Trudności w kwalifikowaniu chorych do operacji269
15.3. Problemy operacyjne272
15.4. Podsumowanie274
16. Terapia uzupełniająca guzów endokrynnych – Kornelia Hasse-Lazar, Barbara Jarząb275
16.1. Wstęp275
16.2. Złośliwy guz chromochłonny275
16.2.1. Leczenie chirurgiczne276
16.2.2. Leczenie izotopowe przy użyciu metajodobenzylguanidyny znakowanej 131I (131I-MIBG)276
16.2.3. Leczenie izotopowe przy użyciu analogów somatostatyny znakowanych radioaktywnym itrem (90Y) lub lutetem (144Lu)277
16.2.4. Chemioterapia278
16.3. Rak kory nadnerczy279
16.2.5. Radioterapia279
16.2.6. Kontrola objawów hormonalnych279
16.3.1. Leczenie operacyjne279
16.3.2. Mitotan280
16.3.3. Chemioterapia281
16.4. Podsumowanie282
16.3.4. Radioterapia282
16.3.5. Kontrola objawów hormonalnych282
17. Zasady leczenia zastępczego niedoczynności kory nadnerczy – Lucyna Papierska284
17.1. Uzupełnianie niedoboru glikokortykosteroidów284
17.2. Uzupełnianie niedoboru mineralokortykosteroidów288
17.3. Uzupełnianie niedoboru androgenów nadnerczowych289
17.4. Leczenie substytucyjne po zabiegach operacyjnych na nadnerczach290
18. Diagnostyka morfologiczna guzów nadnercza – Barbara Górnicka292
18.1. Wstęp292
18.2. Nowotwory kory nadnercza292
18.3. Nowotwory rdzenia nadnerczy298
19. Nowe technologie w chirurgii nadnerczy – Sławomir Nazarewski306
20. Wademekum leków stosowanych w chorobach nadnerczy – Maciej Jędrasik313
20.1. Wstęp313
20.2. Leczenie farmakologiczne chorób nadnerczy315
20.2.1. Niedoczynność kory nadnerczy315
20.2.2. Zespół Cushinga315
20.2.3. Pierwotny hiperaldosteronizm316
20.2.4. Wrodzony przerost nadnerczy317
20.2.5. Guz chromochłonny nadnerczy317
20.2.6. Rak kory nadnercza317
20.3. Podsumowanie318
Skorowidz324

DIAGNOSTYKAILECZENIECHORÓBNADNERCZY

jamyotrzewnej.Przedniapowierzchnialewegonadnercza,pokrytatylnąotrzew-

nąścienną,graniczywgórnejczęściztorbąsieciową.Dolnaczęśćgruczołusą-

siadujeztrzonemtrzustkiinaczyniamiśledzionowymi.

Jakjużwspomniano,stosunkitopograﬁcznenadnerczasązmienneizależą

m.in.odpołożeniasąsiednichnarządów.ReicheriŁasińskiwskazują,żedolno-

-przyśrodkowaczęśćprawegonadnerczajestczęstoprzykrytadwunastnicą.

Opisywanoprzypadki,wktórychudorosłychosóbstwierdzanoprzetrwałesto-

sunkianatomicznecharakterystycznedlaokresudzieciństwa,np.bezpośrednie

sąsiedztwogórnejczęścilewegonadnerczaiśledziony.

Zaopatrzenietętniczenadnerczy,podobniejakwszystkichgruczołówendo-

krynnych,jestbardzobogate.Zwykletrzygrupytętniczezaopatrująnadnercze:

tętnicegórne,środkoweidolne.Tętnicenadnerczowegórnesągałęziamitętnicy

przeponowejdolnejodchodzącejodaortybrzusznej(możebyćichnawet30).

Tętnicanadnerczowaśrodkowaodchodzibezpośrednioodaortybrzusznej.Tęt-

nicenadnerczowedolne(zwykleok.pięciu),unaczyniającenajwiększączęść

masynadnercza,sągałęziamitętnicynerkowej.Wokoło25%przypadkówprawie

całeunaczynienietętniczeprawegonadnerczapochodziodprawejtętnicyner-

kowej,dlategoprawostronnanefrektomiamożewbardzoistotnymstopniu

upośledzićukrwienietegogruczołu.

Żyłyzewnątrzgruczołowepowstałezesplotużylnegopowierzchownegoto-

warzyszątętnicomnadnerczowymgórnym,środkowymidolnym.Dodatkowo

naczyniawłosowatekoryłącząsię,tworzącżylnyukładwrotnyspływającydo

rdzenianadnerczy.Żylnyukładwrotnynadnerczyzapewniawysokiestężenie

steroidównadnerczowychwrdzeniunadnerczy.Żyływewnątrzgruczołowełączą

sięitworzągłównenaczynieżylnenadnercza,tzn.żyłęśrodkową,któraopuszcza

gruczołiprzebiegawbruździenaprzedniejpowierzchnitegonarządu,tworząc

wnękęnadnercza.Począwszyodtegomiejsca,żyłaśrodkowaprzyjmujenazwę

żyłynadnerczowej.

Wnękanadnerczapostronieprawejnajczęściejjestzlokalizowananapo-

wierzchniprzedniejiniecoprzyśrodkowo,natomiastpolewejstronie–wdolnej

częściprzyśrodkowegobrzegugruczołu.Żyłaśrodkowaprawapoopuszczeniu

wnękiprzebieganiemalpoziomoipokrótkimprzebieguuchodzibezpośrednio

dożyłygłównejdolnej.Żyłaśrodkowalewegonadnerczabiegnienaodcinku

2–3cmpoprzedniejpowierzchninadnerczaiwpadadożyłynerkowejlewej,

rzadkobezpośredniodożyłygłównejdolnej.

Żyłaśrodkowalewegonadnerczaczęstołączysięzlewążyłąprzeponową

dolną,tworzącwspólnyspływdożyłynerkowejlewej.JakpodajeŁasiński,żyły

nadnerczowe,zwłaszczapostronieprawej,mająszczególneznaczeniedlachi-

rurga.Praważyłaśrodkowa,zpowoduswegokrótkiegoprzebieguipołożenia

bardziejdotyłuwporównaniuzlewążyłąśrodkową,niemożezostaćuwidocz-

nionabezuruchomieniagruczołu.Czasemmogąteżwystępowaćdodatkowe

żyływpadającedożyłygłównejdolnejlubdoprawejżyływątrobowej.

Brak wyników

Diagnostyka i leczenie chorób nadnerczy

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra