Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
ROZDZIAŁ1.UWAGIOPOLITYCESPOŁECZNEJ…
wystarczającainformacjąnatematzmianspontanicznych,comajązapewnić
wskaźnikispołeczneorazraportynatemattrendówspołecznych”29.Koncepcja
inżynieriispołecznejbudzi,jaksięwydaje,dwatypywątpliwości–naturyetycz-
nejinaturypoznawczej.Uznajesię,żeinżynieriaspołecznajestdwuznaczna
moralnie,gdyżpolega–ujmującrzeczskrótowo–namanipulowaniuludźmi,
naichuprzedmiotawianiu.Zastrzeżenianaturypoznawczejpolegająna
zakwestionowaniuzałożenia,iżmożliwejestgruntownerozpoznaniesytuacji
społecznejigospodarczej,sformułowanienatejpodstawiejasnych,niebudzą-
cychwątpliwościcelów,anastępnieichrealizacjadziękiracjonalniedobranym
środkom.Założenieomożliwościwywieraniaskutecznego,intencjonalnego
wpływunazachowanialudziiprocesyspołecznejestnietrafne,gdyżlekce-
ważyzłożonośćżyciaspołecznegoiograniczeniapoznawczeczłowieka.Można
zatemcałkowiciezrezygnowaćzużywanietegopojęcialubstosowaćjedla
opisujednego–technokratycznegoaspektupolitykispołecznej,niezbędnego
przecieżwzorganizowanymcelowymdziałaniu.Wliteraturzeprzedmiotu
wyróżniasiędwatypywiedzywykorzystywanejwprocesieplanowaniaiwdra-
żaniapolitykpublicznych(wtympolitykispołecznej):wiedzęinstrumentalną
ikonceptualną.Wiedzainstrumentalnadotyczyrozwiązywaniaszczegółowych
problemów,zaśkonceptualna–Hregułinterpretacjirzeczywistościspołecznej
ijejzrozumieniaoraz(ł)ogólnychrelacjiprzyczynowo-skutkowychokre-
ślonychaspektówrzeczywistościspołecznej”30.Oinżynieriispołecznejmożna
byłoby,moimzdaniem,mówićjakoosztucegromadzeniaiwykorzystania
wiedzyinstrumentalnej.Politykaspołecznajakonaukawytwarzazarówno
wiedzęinstrumentalną,jakikonceptualną,azatempewnaczęśćjejdorobku
możebyćuznanazainżynierięspołeczną.
Kolejnącechąnaukiopolitycespołecznejjestwielodyscyplinarność31.
Określenietomakilkaznaczeń.Popierwsze,oznaczaćmożestosowaniekate-
goriiiteoriiwypracowanychnagrunciejednejnaukiwbadaniachzzakresu
innejnauki.Podrugie,polegaćmożenasięganiudoteoriiikategoriiróż-
nychnaukdlaanalizydanegoprzedmiotubadaniaitozarównowówczas,gdy
należyondoHjądra”różnychnauk(takjestnp.wprzypadkupotrzeb,których
badaniamającharakterponaddyscyplinarny),jakiwówczas,gdyprzedmiot
badaniaznajdujesięnapograniczuróżnychnauk(wówczasmówićmożna
ointerdyscyplinarności).Nierozwijającrozważańoznaczeniachterminów
Hwielodyscyplinarność”,Hinterdyscyplinarność”iHponaddyscyplinarność”,pro-
29
G.Marshall(red.),Słowniksocjologiiinaukspołecznych,WydawnictwoNaukowePWN,
Warszawa2004,s.133.
30
J.Górniak,S.Mazur,Politykipubliczneopartenadowodach…,op.cit.,s.16.
31
Porównaj:J.Supińska,Dylematy…,op.cit.,s.13.
