Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wprowadzenie
XXII
delloStato(ciężar,kosztpaństwa),nadpozytywnymi,jaknp.serviziopubblico(służbapublicz-
na).Jednymzsygnałówtegozjawiskajestmnożeniesięsposobówwyszydzania„starej”polity-
kipoprzezzwrotywrodzajuteatrinodellapolitica(teatrzykpolityki),ildirecontroilfare
(„mówienia”zamiast„działania”)iwychwalaniepolitykibezpośredniej,realizowanejdzięki
przewodnictwubezdyskusyjnegolidera.Wyraźnajesttendencjado„odciążania”językapoli-
tycznegopoprzezużywanieterminówiwyobrażeńsportowych,takichjak:discesaincampo
(wejścienaboisko),faresquadra(tworzyćdrużynę),ForzaItalia(NaprzódWłochy),ilgoverno
nonfarddapunchingball(rządniebędzieworkiembokserskim);słówzsektorainformatyki;
faresistema(tworzyćsystem),farerete(budowaćsieć)czywyrażeńmłodzieżowych,np.lias-
faltiamo(zaorzemyich),Silvioèalgameover(Silvio-gameover),partitocool(partiacool).
Językpolitycznywdalszymciągutworzynowesłowa,jak:ribaltone(nagłyzwrot),inciucio
(oszustwo,kombinacjapolityczna,tajnyukład),governodilargheintese(dużakoalicja),rotta-
matore(człowiekdemolka),cerchiomagico(magicznykrąg),jobact;lubprzystosowujenowe
użyciagłówniemetaforyczne,np.staccarelaspinaalgoverno(odłączyćrządodprądu),mette-
redeipaletti(postawićgranice).Wyraźnyjestwpływinnychjęzykówspecjalistycznych,głów-
nieekonomicznego(PIL,spread,deficit)idziennikarskiego(ilgovernogalleggia,Letta-bis,
crisialbuio),któretworząnawetironicznelatynizmyjakMattarellumczyPorcellum,naokre-
ślenieróżnychsystemówwyborczych.
III.ZasadyopracowaniaSłownika
PracanadSłownikiemtrwałaponaddziesięćlatidojegoopracowaniaprzyczyniłysię
głównieprowadzoneprzezmniebadanianadwłoskąmyśląisystemempolitycznym.Pracując
zwłoskimitekstamipolitycznymizdałamsobiesprawę,żeterminologiapolityczno-społecz-
nawystępujewbardzoograniczonymstopniuwtradycyjnychsłownikachwłosko-polskich.
StądzamiaropracowaniaSłownikanarodziłsięzmoichdoświadczeńitrudnościnapotkanych
wczasietłumaczeniatekstówworyginale.Przyrealizacjitegozamierzeniastanęłamwobec
ogromnietrudnegozadania.Materiałleksykalnyjestogromnyinierzadkomusiałamdokony-
waćarbitralnegowyboruczydanyterminmożnazaliczyćdojęzykapolitycznego.Działosiętak
przedewszystkimwprzypadkuhasełnależącychdojezykaadministracyjnego,prawnegoczy
filozoficznego,którewpewnychkontekstachmogąmiećznaczeniepolityczne21.Podobnieteż
niezawszemogłamodnaleźćpolskieodpowiednikiwłoskichneologizmówpolitycznych.
WpracynadSłownikiemkorzystałamzszeregusłownikówjęzykawłoskiegoiwłosko-
-polskich,wszczególnościzIldizionariodellalinguaitalianapodredakcjąGiacomoDevoto
iGianCarloOli,czterotomowegoWielkiegoSłownikawłosko-polskiegoHannyCieśli,Elżbiety
Jamrozik,RadosławaKłosa22,zpodręcznikówsystemówpolitycznychnatleporównawczym,
awszczególnościzopracowańdotyczącychwłoskiegoipolskiegosystemupolitycznego,kon-
stytucyjnego,zestudiówzhistoriipolitycznejispołecznejobukrajów,atakżezpolskichoraz
włoskichsłowników,encyklopediiileksykonówtematycznych.Równiecennąpozycjąokaza-
21Należypodkreślić,żewprzypadkuwieluznaczeńposzczególnychhaseł,zdecydowałamsiępodawać
wpierwszymrzędzieznaczeniepolityczne,polityczno-historycznelubspołeczne,natomiastwdalszejkolej-
ności-specjalistyczne(administracyjne,prawne,filozoficzne,itd.),którewokreślonymkontekściemogą
miećrównieżznaczeniepolityczne.
22H.Cieśla,E.Jamrozik,R.Kłos,Grandedizionarioitalo-polacco,t.1-4,WiedzaPowszechna,War-
szawa2010iG.Devoto,G.Oli,Ildizionariodellalinguaitaliana,LeMonnier,Firenze1993;Id.,Ilnuovo
vocabolarioillustratodellalinguaitaliana,t.1-2,LeMonnier,Firenze1983.