Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Sakralizacjaprawaidegradacjawładzywykonawczej
Idearządówprawa
Ideałemdemokratycznymjestzorganizowaniespołeczeństwawokół
człowieka.Wywnioskowano,żeuznaniesuwerennościludupowinno
spowodować,żeludstaniesięprawodawcą.WXVIIIwiekutenideał
demokratycznyzostałpowiązanyzprawdziwąsakralizacjąprawa.
Istotnie,rządyprawaoznaczaływoczachówczesnychustanowienie
władzypowszechności,nierozerwalnieproceduralnejisubstancjalnej.
Przedsięwzięcietomiałozrazuwymiarpraktycznyiracjonalizatorski:
chodziłopoczątkowoouproszczenieistabilizacjęfunkcjonowania
wymiarusprawiedliwościprzezujednolicenieistniejącegogąszczu
prawzwyczajowych.Leczstopniowozamierzeniareformatorów
zaczęływykraczaćpozatenczystotechnicznycelistawałysię
zdecydowaniebardziejambitne.Chcielionizrewolucjonizować
działalnośćpubliczną:oczywiściewyeliminowaćzniejwszelkąformę
arbitralności,lecztakże,ibyłtozamysłbardziejradykalny,wogóle
pozbawićjąsubiektywizmupoprzezzaprowadzenierządów
obiektywnychreguł,którezastąpiłybywolęjednegoczłowieka.Cesare
Beccaria,czołowyfilozofprawadobyoświecenia,błyskotliwie
wyłożyłtękoncepcjęroliprawawepokowymdzieleOprzestępstwach
ikarach(1764,wyd.polskie1772)[35].Prezentowałpodejście
klasycznieliberalne.Wpierwszymrzędziechciałzaradzićniespójności
systemuprawnego,któryzatakiesameprzestępstwapotrafił
wymierzaćbardzoróżnekary.Jakwielufilozofów,obsesyjniebałsię
pomyłeksądowychioburzałagoarbitralnośćwyroków.Wjegooczach
źródłemtejszkodliwejniekonsekwencjiwymiarusprawiedliwościbyła
swobodainterpretacjipozostawionasędziom.Stądjegowalka
oobiektywizacjęprawakarnego,ozmniejszeniejegonieokreśloności
wkonfrontacjizróżnorodnościąfaktów.Zaprowadzenieprawdziwej
sprawiedliwości,zdolnejzapobiecarbitralnościpoprzezswoją
bezosobowość,wymagałozatemwjegomniemaniu,byzastosowanie
literyprawanarzucałosięjakorzeczoczywista,prawoogólneifakty
powinnydoskonalesiępokrywać.Jegomyśląprzewodnią,zktórą
