Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Wostatnichlatachopodatkowaniedochodównieujawnionychprzeszłowielkąewo-
lucję.Lakonicznyprzepisart.20ust.3u.p.d.o.f.pozwalałnabardzozróżnicowanąwy-
kładnięwpraktycejegostosowania.Organypodatkowe,mającprzyzwoleniesądów
administracyjnych,przeprowadzałycorazbardziejuproszczonepostępowania,których
głównezasadypolegałyna:przerzuceniuobowiązkudowodzenianapodatników,ko-
niecznościudokumentowaniadochodówpraktyczniezcałegożycia,brakumożliwości
uprawdopodobnieniadochodów,nakładaniuobowiązkuwspółdziałaniapodatnika,roz-
strzyganiuwątpliwościfaktycznychnaniekorzyśćpodatnika,nieprzedawnieniusięobo-
wiązkupodatkowegoztytułudochodównieujawnionychitd.
Organypodatkowewkońcowymokresieobowiązywaniaart.20ust.3u.p.d.o.f.pro-
wadziłypostępowaniabezjakichkolwiekgwarancjiprocesowychdlapodatnika.Naru-
szeniapodstawowychzasadgwarancyjnychbyłynatylejaskrawe,należałosięspo-
dziewaćinterwencjiTrybunałuKonstytucyjnego1.
KonstytucjaRPorazprzepisyustrojowewyznaczająistotnąrolęsądomadministra-
cyjnym.Powinnyonewskazywaćorganomadministracjipublicznej,wjakisposóbnależy
dokonywaćwykładniprzepisówprawapodatkowego,zwłaszczazzachowaniemzasad
konstytucyjnych.Wtymzakresieszczególnieistotna,jakpodkreśliłkilkakrotnieTrybu-
nał,jestzasadaindubioprotributario.Jednakżeworzecznictwiesądowoadministracyjnym
obserwowaliśmytendencjedodokonywaniawykładninakorzyśćfiskusa.
Ponadtosądyadministracyjnepowinnykształtowaćzasadyprowadzonychpostępo-
wań,wszczególnościwkwestiachdotyczącychustaleniaprawdyobiektywnejorazroz-
strzyganiawątpliwościcodostanufaktycznego.Wtymzakresiesądownictwonietylko
niewypełniłoswoichzadań,alewykreowałonegatywnewzorcepostępowań,jakżewy-
godnedlaorganówpodatkowych.
Sposóbdokonywaniawykładaniprzepisówregulującychnieujawnioneźródłaprzy-
chodów,atakżepraktykaichstosowania,opartanaorzecznictwiesądówadministracyj-
nych,jednoznaczniewskazywały,przepisytenależyuznaćzaniezgodnezKonstytu-
cjąRP.
JednakprzełomowyokazałsiędopierowyrokTrybunałuKonstytucyjnegozdnia
18lipca2013r.,SK18/092,któryzanegowałcałąpraktykępostępowańwzakresienie-
ujawnionychźródełprzychodów.Sądyadministracyjneotrzymałyżółtąkartkęzado-
1Zob.A.Mariański,Wybranezagadnieniadowodowewpostępowaniuwsprawieopodatkowaniadochodówznieujawnionych
źródełprzychodów,Prz.Pod.2007,nr7,s.13.
2OTK-A2013,nr6,poz.80.
11