Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WYBORYWEKONOMIIJAKONAUCE
sięnajpopularniejszymimiaramisukcesówlubichbrakunaniwiemakro-
ekonomicznej.Choćwielokrotniewprzeszłościbyłypodejmowanepróbyza-
stąpienialubprzynajmniejuzupełnienia,nazasadachrównorzędności,produktu
krajowegobruttoinnymimiarami,tonarazie,mimocorazpowszechniejszego
przekonaniaojegoograniczonejadekwatnościdoczasów,wktórychpodkreśla
sięznaczeniewzrostutrwałegoizrównoważonegoorazrolęniepieniężnych
elementówzaspokajaniapotrzeb,produktkrajowybruttoistanowiącajegofun-
damentwizjaekonomiidominująwewspółczesnymświecie.
Drugiważnyhistorycznywybórzwiązanyzrozwojemekonomiijakona-
ukidotyczywzaakceptowaniaprzeztwórcówfundamentównowożytnejeko-
nomiiideinawiązującychdofrancuskiegoracjonalizmuimechanikiNewtona.
Tedwaelementystanowiąpodstawępozytywistycznego,modernistycznego,
azarazemscjentystycznegopodejściadoanalizyzjawiskgospodarczych,które
choćkwestionowanemniejlubbardziejprzezniektórychekonomistów,stałosię
fundamentembadańdlawiększości.Ekonomia,choćjużprzezJamesaStuarta
Millaokreślanamianemnaukinieścisłej,zaczęłabyćcorazbardziejuściślana
napodstawieprzekonania,żeregułyrządzącezjawiskamigospodarczymisą
podobnedotych,jakiedostrzecmożnawświecieprzyrody,aktórychrozpo-
znaniejestchociażbyprzedmiotembadańfizyki.Przyjęto,żepotęgaludzkiego
rozumujestwstanieregułyekonomicznepoznaćiuzyskaćnaichtematwiedzę
pewną,uniwersalnaiponadczasową.Możliwyjestprzytympełenobiektywizm
badań,apoznanieprawdyozjawiskachgospodarczychniewymagaichanalizy
wpowiązaniuzinnymiobszaramiżyciaspołecznego.Choćwielokrotnie
whistoriiwiedzaekonomicznaokazywałasięnieażtakścisła,aopartenaniej
zdolnościpredykcjiograniczone,toznacznaczęśćekonomistówraczejskłonna
jestwiązaćtozniedoskonałościądotychczasowychnarzędzianalizy,zwłaszcza
wpostacisformalizowanychmodeli,niżdyskusyjnościątego,coskładasięna
fundamentmetodologiczny,doktóregosięodwołują.
Trzecikamieńmilowyzwiązanyzwyboramiwramachhistoriirozwoju
ekonomiijakonaukiwiążesięzukształtowaniempodziałunaortodoksjęihe-
terodoksję.Tedwapojęciasąnaturalnymskładnikiemdyskusjiorozwojuwielu
nauk.Toconowe,kwestionującewcześniejszeidominującekoncepcjemające
statusortodoksjinierzadkookreślanejestwłaśniemianemheterodoksji.Weko-
nomiijednakpodziałnaortodoksjęiheterodoksję,zapoczątkowanyprzezJana
BaptystęSayaijegozwolenników,dlaktórychortodoksjabyłasynonimem
prawdziwejijedyniesłusznejinterpretacjiekonomii,mastatusprawieżenie-
odwracalnejstygmatyzacji.Towarzyszytemuwyraźnatendencjadohierarchi-
zowania,wramachktóregoheterodoksja,niejakozdefinicji,stoiniżejniż
13