Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Zdrowieprzedmiotemzainteresowaniaróżnychdyscyplinnaukowych
15
wsensienegatywnym,zastosowanownajnowszychkoncepcjachzdrowiaalter-
natywnepozytywnepojęciaprzeżywalnościorazoczekiwanejdługościżycia.
Mogąonemiećpewnezalety,naprzykładwbadaniachnierównościspołecznej
czyspołecznychróżniczdrowotnych8.Jestkilkasposobówprezentowaniastatystyk
śmierci,chorobyiinwalidztwa,takichjakwskaźnikioczekiwanejdługościżycia,
oczekiwanejdługościżyciawolnegoodinwalidztwaorazzyskanychlatżycia.Te
miernikimogąbyćużytewceluoszacowaniapoprawypoziomuzdrowiadanych
populacji9.Epidemiolodzyinaukowcymedycynyklinicznejzastosowaliwiele
wskaźnikówzdrowiafizycznego,ryzykazdrowotnegoorazzdrowiapsychiczne-
goispołecznego.Powstałowtensposóbprzesłaniedlapraktykiujęciazdrowia
wkategoriipozytywnej.Uczynionozdrowiegłównympojęciemwnajważniej-
szychstrategiachiprogramachŚwiatowejOrganizacjiZdrowia,m.in.wstrategii
Zdrowiedlawszystkichdoroku200010,gdzieprzyjęto,żepodejmowanedziałania
mająnaceluzapewnienierównościwzdrowiuprzezzredukowanieobecnejprze-
paściwstatusiezdrowotnympomiędzykrajamiiwobrębiegrupwdanymkraju.
Wzałożeniachaksjologicznychtejstrategiizdrowieokreślonezostałojako:
●
dodanieżyciadolat,poprzezzapewnieniepełnegoitwórczegorozwoju,
użycieintegralnych,fizycznychimentalnychmożliwościludzidopełnego
czerpaniakorzyścizżyciaidoradzeniasobieznimwzdrowysposób(pro-
ductivelife),
●
dodaniezdrowiadożycia,poprzezzredukowaniechoróbiinwalidztwa,
umożliwienieżyciagodnego,dającegopoczuciedobrostanu(well-being),
●
dodanielatdożycia,poprzezzredukowanieprzedwczesnychzgonówspowo-
dowanychzwłaszczanowotworamiichorobamiukładukrążenia,azarazem
zwiększenieoczekiwanejdługościżycia(absenceofdisease)11.
WświetleOttawskiejKartyPromocjiZdrowia12zdrowiejestodbierane
jakozasóbdlacodziennegożycia,aniejakocelżycia.Zdrowiejestpojęciem
pozytywnym,kładącymnaciskzarównonazasobyspołeczneiosobowe,jakina
możliwościfizyczne.Zatemzapromocjęzdrowiaodpowiadanietylkosektor
zdrowia,lecztakżeinnedziedzinyżycia.Powstałakoncepcjazdrowiapozytyw-
8H.E.Hansluwka,MeasuringtheHealthofPopulations,IndicatorsandInterpretations,
“SocialScienceandMedicine”1985,20,s.1207-1224.
9E.Schach,AlternativeWaysofPresentingStatisticsonSickness,DisabilityandDeath,
[w:]T.Abelin(red.),MeasurementinHealthPromotionandProtection,WHORegionalOffice
forEurope,Copenhagen1987,s.213-231.
10TargetsforHealthforAll,WHORegionalOfficeforEurope,Copenhagen1985.
11C.Włodarczyk,Alternatywnefilozofiezarządzaniaochronązdrowia,[w:]L.Frąckiewicz
(red.),Zdrowieijegoochrona,ŚląskiInstytutNaukowy,Katowice1988,s.85;A.Gniazdowski,
Zachowaniazdrowotne,InstytutMedycynyPracy,Łódź1990,s.30-40.
12OttawaCharterforHealthPromotion,nHealthPromotion”1986,1(4).
