Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
MACIEJLIbICH
KEYWORDS:theinterwarperiod,Egotyki,Lipski,Polishliterarymagazines(1918–1939),
Oniepokojuiśmierci(OnAnxietyandDeath),Weintraub
ChoćbadanianadżyciemitwórczościąLeoLipskiegoprzeżywajądziśrenesans,
wciążniewielewiemyoprzedwojennychlosachpisarza.Powódtegostanurzeczy
jestzrozumiałyLipskiw1939r.uciekłprzedwojnądoLwowa,ajegodokumenty,
materiałyiszkiceliterackienajpewniejpozostaływKrakowie.Powojnieniewrócił
jużdoPolski,niemógłwięcodzyskaćpapierów.Niewiemynawet,czywogóleprze-
trwały.ZtymproblememmusiałazmierzyćsiępierwszamonografistkaLipskiego,
HannaGosk,którapodkoniecubiegłegowiekupodjęłapróbęzrekonstruowania
jegobiografii,opierającsięgłównienarozmowachzŁucjąGliksman2.Obecnieto
jednozdwóchźródełnatematwczesnychlatżyciapisarza.Drugimjestkalenda-
riumbibliograficzneLipskiego,któreniedawnoprzygotowałAntoniZając3.Trzeba
teżwspomniećotomieParyżzezłota4,wktórymznalazłysięrozproszoneteksty
Lipskiego,międzyinnymijuweniliazlatprzedwojennych,omówionedekadępóź-
niejprzezMartęCuber(Tomczok)wTrofeachwyobraźni5.
AniGosk,aniCuberniepodejmująjednakwątkuzasadniczoważnegodlazrozu-
mieniaprzedwojennegoetapubiografiiitwórczościLipskiego.Mowatuobliskiejrelacji
zpoetąJerzymKamilemWeintraubem(1916–1943),zapomnianymprzedstawicielem
pokoleniaKolumbów
6
.Przyjaźńtawydajesiętymciekawsza,żeobuautorównieco
paradoksalnieniewielełączyłowsensieliterackim.PrzedwojnąLipskipisałprawie
wyłącznieprozę
7
,podczasgdyWeintraubdo1942r.wydałpięćtomówpoetyckich.
2H.Gosk,Jesteśsamwswojejdrodze.OtwórczościLeoLipskiego,ŚwiatLiteracki,Izabelin1998
(zob.wszczególnościrozdziałdrugi,Juwenilia.Wizerunekautora.Zarysymodeluprozy,s.25–49).
3A.Zając,ŻycieitwórczośćLeoLipskiego(Lipschütza)-kalendariumbibliografczne,flArchiwum
Emigracji”2022,z.30,s.14–30.
4L.Lipski,Paryżzezłota.Tekstyrozproszone,wyb.,oprac.iposłowieH.Gosk,ŚwiatLiteracki,
Izabelin2002.
5
M.Cuber,Trofeawyobraźni.OprozieLeoLipskiego,WydawnictwoUniwersytetuŚląskiego,Katowice
2011(wszczególnościrozdz.1,Strefaciągłościizerwania.Ojęzykachromantyzmuimodernizmuwjuweni-
liach,s.16–36,orazrozdz.2,Sprawysplątaneizamienne.Ekspresjonizm,kubizmisurrealizmwprzedwojen-
nejprozieLipskiego,s.37–51).Jedynyartykułwcałościpoświęconyjuweniliompisarzanapisałanatomiast
HannaGoskzob.taż,JuweniliaLeoLipskiego,flPrzeglądHumanistyczny”1998,nr1,s.123–135.
6ChoćwostatnichlatachpowstałamonografiaopoezjiWeintrauba(zob.M.Piotrowiak,„Ktoten
pejzażzimąniewydarzonązatruł?”.TropyegzystencjiwliryceJerzegoKamilaWeintrauba,Wydawnictwo
UniwersytetuŚląskiego,Katowice2009)iukazałasięnieocenzurowanawersjadiariuszapoety(zob.
J.K.Weintraub,Pamiętnik,flNarracjeoZagładzie”2019,nr5,s.318–357),tenstanrzeczynieuległ
zmianie.
7Kwestiatadomagasięjednakzniuansowania.ZachowałsiębowiemjedenwierszLipskiego
zlatprzedwojennych,któryukazałsięwflNaszymWyrazie”.Zob.L.Lipschütz[Lipski],Opękniętej
bańce,flNaszWyraz”1936,nr5,s.2.Trzebateżzaznaczyć,żepowojenneEgotykibyłypublikowane