Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
aforyzmu,dlategodążyonzawszelkącenędooryginalności,
przesadza,lubujesięwantytezach,paradoksach,śmiałych
zestawieniach,działaswymretorycznymwystrojem”.
Wnikliwaanalizamożedoprowadzićdowyodrębnieniajeszcze
większejliczbycechaforyzmu.Wartowymienićrównieżnastępujące
wyznacznikitegogatunkuliterackiego(choćniekażdyaforyzmmusi
jezawierać):definicyjnośćiumiejętnośćprzewrotnegoredefiniowania
pojęć,komunikatywność,metaforyczność,błyskotliwośćoraz
sceptycyzmipesymizm.
Aforyzmtonietylkowyrafinowana,dowcipnaforma–torównież
głębokatreść,niosącanowespojrzenienasprawypozorniejasne
ioczywiste.Swoistewłaściwościaforyzmusprawiają,żepotrafion–
jaksonda–zgłębićukrytesferyrzeczywistości.Lapidarnośćpozwala
zbadaćiwyrazićtajemnicęludzkiejduszy:„Zwięzłośćsłowadaje
głębięmyśli”(JeanPaul).„Cechąwielkichumysłówjestwyrazićwiele
wkilkusłowach,takjakcechąumysłówmiernychjestwwielu
słowachniepowiedziećnic”(F.deLaRochefoucauld).
Aforyzmyto„błyskawicemyśli”–toinstrumentypoznawcze,
pozwalająceuchwycićiwyrazićprawdębędącąefektem(specjalnym)
olśnienia,iluminacji.Niezawszewglądwistotęrzeczyjestrezultatem
długiegociąguargumentów,sylogizmów,dowodów–nierazpojawia
sięnagle,niespodziewanie,gwałtownie,jakoobjawienie,oświecenie,
satori…
FIZJOLOGIAAFORYZMU
Aforyzmjestnajstarszymgatunkiemliterackim.Pierwsiaforyści
bylikolekcjoneramiludowychprzysłówiporzekadeł,kontynuatorami
twórcówustnychpouczeńinapomnień(nakazów,zakazów),zbardziej
lubmniejrozwiniętymiuzasadnieniami.
LidiaKośkapisze:„Aforyzmjestformąnajstarszejksiążkiświata,
zaktórąuchodzą«nauki»Ptah-hotepa,spisanew24.stuleciup.n.e.,
