Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Afganistan,analogiczniedopozostałychkrajówAzjiŚrodkowej,mazasobą
długąizarazemburzliwąhistorię.Leżącwsercucentralnegoodcinkakon-
tynentuazjatyckiego,odzaraniadziejówbyłwidowniąpolitycznejrywali-
zacji.Ztegowłaśniepowodunajegoterytoriumdziałasięniezliczonaliczba
konfliktówzbrojnych.Gdybyprowadzonorankingpaństw,wktórychna
przestrzeniwiekówstoczononajwięcejwojen,toAfganistanzdecydowanie
znalazłbysięwświatowejczołówce.Naprzekórtemujesttorównieżkraj
wielkichcywilizacji,wybitnychwładcóworazwieloetnicznejludnościcenią-
cejponadwszystkowolność.
DziejeAfganistanuwypełnionesąwalkamiwewnętrznymiprzeplata-
nymiinwazjamiposzczególnychmocarstw.Wielokrotniepowtarzającąsię
tradycjęnapaściobcychpotęgzapoczątkowałaWielkaBrytania.Wtrakcie
XIXwiekuimperium,nadktórymniezachodziłosłońce,dwukrotniepróbo-
wałopodporządkowaćsobiekrajpodHindukuszem.ZapierwszymrazemAl-
bion,władającyjednączwartąówczesnegoświata,poniósłjednąznajgorszych
klęskmilitarnychizarazempolitycznychwhistorii.Brytyjczycy-niczym
zdruzgotanaarmiaŚwiętegoCesarstwaRzymskiegoNaroduNiemieckiego
poprzegranychstarciachzoddziałamiBolesławaKrzywoustego-musie-
liwywieźćDtrupyswoichzaharacz”.Natomiastdrugiepodejścieprzyniosło
większeowoce.WojskaekspedycyjneJejKrólewskiejMościzdołałyosadzić
naafgańskimtronieswojegofiguranta.Pomimotegomiałyprzytymwięcej
szczęścianiżrozumu.PonadtoArmiaBrytyjskamimowolniezaprowadziła
ład,któryniecałeczterdzieścilatpóźniejpozwoliłAfgańczykomzrzucićbry-
tyjskieokowy.
Wojnyafgańskiezmieniłyobliczesamegoimperiumbrytyjskiego.Pod
wpływemwydarzeńwtymdalekimkrajuLondynnierazzmieniałswojąpoli-
tykę.IdączaChurchillowskimpowiedzeniemdotyczącymPółwyspuBałkań-
skiego,możnastwierdzić,żeAfganistanDprodukujewięcejhistorii,niżjest
wstaniepochłonąć”(producesmorehistorythanitcanconsume).
5
