Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
1.WSTronęHYbrYDYzacjiformizacieraniagranicmięDzYSeKToroWYcH
1010UKRYTEWYMIARYTERMINOLOGII
Chociażhistoriatzw.aktorówniepaństwowychsięgaczasówśredniowiecza(Leś,
2001),todopieroodlat70.ubiegłegowiekupojawiłosięwieleokreśleńnatęnie-
zwykleheterogenicznągrupęorganizacji,któreposiadająspecyficzneformypraw-
no-organizacyjne,ichaktywnośćsytuujesięzaśpomiędzypaństwemabiznesem.
Dziękitemunpomiędzy”określasięteorganizacjemianemtrzeciegosektoraczy
sektoranonprofit-dlanazwaniacałejpopulacjitychorganizacji-anazwnorga-
nizacjapozarządowa”lubnorganizacjanonprofit”używasiędlajednostkowego
podmiotu.Tonpomiędzy”oznaczatakżeusytuowaniepozastrukturamirodziny
iwiążesięzrealizacjącelupublicznego(Anheier,Toepler,2022),ponadinteresem
prywatnymczyrodzinnym.
Aktywnośćtychorganizacjinajszerzejmożnaokreślićjakobudowaniespo-
łecznychikulturowychformkapitałudladobrawspólnego(Fitzgerald,Shepherd,
2018;Schutz,Sandy,2011).Zanimjednakowąaktywnośćscharakteryzujęszerzej,
napocząteknależyrozprawićsięzkłopotliwym,nietylkodlanaukozarządzaniu,
aledlacałychnaukspołecznych,nazewnictwemtychorganizacji.Rozważaniater-
minologiczneniemająbowiemtylkowymiarudyskursuakademickiego,wktóry
wartownikać,leczgłębokisensznaczeniowyiniosąkonsekwencjeoperacyjne,
ideologiczneipolityczne.Tobowiem,jakienazwystosujesięwliteraturzeprzed-
miotuidyskursiepublicznymdlaróżnychrodzajóworganizacjiusytuowanychpo-
międzypaństwemarynkiem,wynikaztradycjisamoorganizacjiwposzczególnych
krajach,jakrównieżzewspółczesnychkontekstówspołecznychikulturowych.
Anheieriin.(2020)wskazująnaprzykładyrozmaitegonazewnictwawkrajach
Europy,prezentującjegozróżnicowaniewstosunkudoamerykańskichokreśleń
nsektornonprofit”czyntrzecisektor”(tabela1).WeFrancjiogólnąipowszechnie
używanąkoncepcjąjestgospodarkaspołeczna,wNiemczechnadrzędnewyraże-
nietonużytecznośćpubliczna”
,wWielkiejBrytaniizaśniestosujesięokreślenia
nnonprofit”
,aleraczejdwarównoległepojęcia:charitiesivoluntaryorganizations
(Kendall,Knapp,1997).
Różnorodnenazewnictwomagłębokiekorzeniewtradycyjnychdlaposzcze-
gólnychkrajówwzorcachinstytucjonalnych,którezkoleiwynikajązpodstaw
społecznych,religijnychlubpolitycznych.Przykładamisązasadasubsydiarności
wNiemczech,filaryzacjawHolandii,ekonomiaspołecznaweFrancji,brytyjska
tradycjadobroczynności,ruchyludowewSkandynawiilubkoncepcjesferypu-
blicznejwJaponii(Anheieriin.,2020).
Cowięcej,niektórzybadaczetwierdzą,żeterminnnonprofit”
,rozpowszech-
nionywUSA,jestokreśleniemwymyślonymprzeznaukowcówdlamiędzynaro-
dowychstudiówporównawczychioperacjonalizacjipojęć,lecznieodzwierciedla
rzeczywistościterminologicznejiorganizacyjnej(Anheieriin.,2020).Jeszcze
wlatach90.ubiegłegowiekuHall(1992)twierdził,żeterminnnonprofit”należy
