Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Partykuła*uijejfunkcjawjęzykupraindoeuropejskim
13
możesekundarnewzględemanaforycznego,zawierasięwBrugman-
nowskiejdeixis2,tzw.du-deixis,bądźdeixis3,tzw.jener-deixis(Specht
1944,s.304):łac.ubiItam’,aw.avaItamten’(zaimekrzeczowny),stind.
asauItamten’(zaimekprzymiotny).
Niecoinnąkwalifikacjęisemantycznąinterpretacjęfunkcjielementu
*uzaproponowałAlbertL.M.Cuny,któryodniósłsiędotegozagad-
nieniawperspektywiepokrewieństwagenetycznegojęzykaindoeuro-
pejskiegoijęzykówchamito-semickichorazwspólnychwzamierzchłej
przeszłościdlaobugrupjęzykowychwykładnikówklasnominalnych:
flWydajesię,żewjęzykuwcześniejszymodindoeuropejskiegoijęzy-
kówchamito-semickichistniaływielkiekategoriesemantycznecharak-
teryzującesię,bądźraczejoznaczanezapomocąpewnegorodzajuIkla-
syfikatorów’.[…]MorfemyfonetycznieidentyczneIklasyfikują’bądź
Isygnalizują’tesamekategoriesemantycznewjęzykuindoeuropejskim
iwjęzykachchamito-semickich,copozwalawyciągnąćwniosek,że
mamydoczynieniazespokrewnionymirodzinamijęzykowymi”(Cuny
1924,s.450).Jednymznichmiałbyćwłaśnieelementu,pełniącyobok
swoichlabializowanychwariantówfonetycznychoidentycznejfunkcji
semantycznej,tj.-m-,-bh(o)-,-b(o)-,-p(o)-(ichrepartycjauwarunkowana
byłabyzasadamipierwotnejalternacjikonsonantycznej),funkcjęwy-
kładnikaprzynależnościdoklas:częściciała,kolorówinarzędzi,atakże
pojęciaparzystości(parité)idualizmu(dualité).Ichobecnośćmiałaby
zostaćpotwierdzonabadaniaminamaterialeindoeuropejskimorazcha-
mito-semickim(Cuny1924,s.155–164):np.arab.klas.džanbunIbok’<
^
^
sem.*gan-b-u:pie.*re-bhIżebro’,pie.*g
en->prit.*g
enusIszczęka’:arab.
klas.ka‘bunIkostkaunogi’<sem.*ka‘ab).oweklasyfikatory,wtym
elementu,miałystanowićwzamierzchłejprzeszłościistotnączęśćsy-
stemugramatycznego,bystaćsięnastępnieelementamisemantycznie
flmartwymi”,dołączanymidonowychrdzeni,przybierająctymsamym
funkcjębudulcafleksjinominalnejiwerbalnej(Cuny1924,s.201).
WedługSpechta(1944,s.299)element*u,jakiniektórezpraindo-
europejskichpartykuł-sufiksówmogłybyćjęzykowymiwykładnikami
cech,którezakwalifikowalibyśmyjakokonotacyjne.Dotakiejkon-
statacjidoprowadziłaniemieckiegouczonegoanalizastrukturymor-
fologicznejniektórychformacjirodzajunijakiego,którawykazała,że
dostrukturywykształconychjużosnównominalnych,desygnujących