Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
„Uważamysłowopotocznezacieńrzeczywistości,zajejodbicie.
Słuszniejszebyłobytwierdzenieodwrotne:rzeczywistośćjestcieniem
słowa.”
BrunoSchulz1
Tradycjahistoriograficznamamocstwarzaniabohaterów.Średniowieczni
inowożytniautorzyniekiedykreowaliwiekopomnąsławępostaci,które
później,zmierzoneszkiełkiemiokiemkrytycznegohistoryka,niewydawały
sięszczególniewybitne.TowłaśniejestprzypadekLeszkaCzarnego.Książka
niniejszajestanaliząhistoriograficznegowizerunkuksięcia,którywyłaniasię
znajstarszychźródeł,orazbadaniemmechanizmówzmianiprzekształceń
dokonywanychwkolejnychwersjachopowieścionimażdokońcaXVIw.
Sporodygresjipoświęcamtakżewątkom,któreniezostałypodjęteprzez
szesnastowiecznychhistoryków,alestanowiąnieodzownetłogłównegonurtu
tradycji.
MojezainteresowanieLeszkiemCzarnymzaczęłosiędawnotemu.Jako
studenthistoriinaUniwersytecieWarszawskimuczęszczałemnaseminarium
profesoraHenrykaSamsonowicza,któryzaproponowałminapisaniepracyma-
gisterskiejnatematzaskakującodużegoznaczeniategoksięciawGnieździeCnoty
BartoszaPaprockiego2.WutworzetymLeszekCzarnyznalazłsięwścisłejczo-
łówcepolskichwładców,jeślichodzioliczbęherbównadanychrodomrycerskim
wczasiejegopanowania3.Tematmniewówczasprzerósł.Niemiałempomysłu
nametodę,jakąnależałobyzbadaćpostawionyprzedemnąproblem,iwzwiązku
ztymferowałem–jakobecnieuważam–uproszczonesądywzałożeniu,żenawet
takspecyficznytekst,jakGniazdoCnoty,musiodzwierciedlaćśladykonkretnych
1B.Schulz,Mityzacjarzeczywistości,[w:]idem,Opowiadania.Wybóresejówilistów,oprac.
J.Jarzębski,Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź1989,s.368.
2B.Paprocki,GniazdoCnoty.ZkądherbyRycerstwasławnegoKrolestwaPolskiego,WielkiegoKsięstwa
Litewskiego,Ruskiego,Pruskiego,Mazoweckiego,ZmudzkiegoyinszychPaństwdotegoKrólestwanależącychKsiążąt
yPanowpoczątekswoymaią,Kraków1578(reprintWarszawa2013),https://polona.pl/item/gniazdo-cnoty-
zkad-herby-rycerstwa-slawnego-krolestwa-polskiego-poczatek-swoy-maia,MTE2ODY2MzE/4/#item
[dostęp2.12.2017].
3PierwszydostrzegłtoR.Kiersnowski,Tworzywohistorycznepolskichlegendherbowych,„Rocznik
PolskiegoTowarzystwaHeraldycznego”,n.s.,t.2(13),1995,s.13–14.
