Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KatarzynaMichalak
Zróżnicowanieźródełdochodówwspółczesnychgospodarstwachdomowych
Wrealiachwspółczesnejgospodarkijużprawiewszystkiegospodarstwado-
mowezmuszonesądopozyskiwaniadochodówpieniężnych.Niebyłotakiejko-
niecznościdopóty,dopókigospodarstwabyływstaniesamewytwarzaćwszystkie
produktydlazaspokojeniapotrzebichczłonków.Dziśdobrawytwarzanewobrębie
gospodarstwstanowiąmarginalnączęśćkonsumpcji.Gospodarstwodomowejako
podmiotgospodarującyposługujesiępieniądzemnarynkudóbriusługdlazaspo-
kojeniaswoichpotrzeb.Podstawowymaspektemwarunkującymdecyzjekonsu-
menckiegospodarstwadomowegojestposiadanyfundusznabywczy,któregowiel-
kośćjestkształtowanaprzezstrukturędochodówgospodarstwa.Dochodysączęścią
przychodówgospodarstwadomowegowyrażonąwpieniądzu(Bogacka-Kisiel,
2012).GłównyUrządStatystycznywswoichpublikacjachdefiniujepojęciedochodu
rozporządzalnegostwierdzając,żejesttosumabieżącychdochodówgospodarstwa
domowegozposzczególnychźródełpomniejszonaozaliczkinapodatekdochodowy
odosóbfizycznychpłaconeprzezpłatnikawimieniupodatnika(oddochodówzpracy
najemnejorazodniektórychświadczeńzubezpieczeniaspołecznegoipozostałych
świadczeńspołecznych),opodatkioddochodówzwłasności,podatkipłaconeprzez
osobypracującenawłasnyrachunek,wtymprzedstawicieliwolnychzawodówiosób
użytkującychgospodarstwoindywidualnewrolnictwieorazoskładkinaubezpiecze-
niaspołeczneizdrowotne.Wskładdochodurozporządzalnegowchodządochodypie-
niężneiniepieniężne,wtymspożycienaturalne(towaryiusługikonsumpcyjnepo-
branenapotrzebygospodarstwadomowegozgospodarstwaindywidualnegowrol-
nictwiebądźprowadzonejdziałalnościgospodarczejnawłasnyrachunek)oraztowary
iusługiotrzymanenieodpłatnie.Towłaśniedochódrozporządzalnyjestelementarną
kategoriąfinansówgospodarstwadomowego.Wjegoskładwchodzą:
•
dochódzpracynajemnej(wynagrodzeniepracownikasprzedającegoswój
czasiumiejętnościnarynkupracy,wktóregoskładwchodzinietylkowyna-
grodzeniezasadnicze,aleteżinnedodatkidopłacy,m.in.premie,nagrody,
deputaty,dodatkizapracęwtrudnychwarunkach,prowizje,odprawyeme-
rytalne,zasiłkichorobowe);
•
dochódzgospodarstwaindywidualnegowrolnictwie(różnicapomiędzy
wartościąprodukcjirolnejidopłatamirolniczymianakładamipoczynionymi
natęprodukcjęiodprowadzonymipodatkami);
•
dochódzpracynawłasnyrachunek(częśćdochoduwypracowanegozpo-
zarolniczejdziałalnościgospodarczejprzekazanadobudżetudomowego);
•
dochództytułuwłasności(uzyskanyznajmulokalimieszkaniowychiinnych
nieruchomości,wtymgruntów–dochódbrutto,tj.przychodyminusna-
kładyfinansowezwiązanezutrzymaniemnieruchomości);
•
dochódzeświadczeńzubezpieczeńspołecznych(emerytury,rentyztytułunie-
zdolnościdopracy,rentystrukturalne,świadczeniarehabilitacyjneiinnezasiłki);
12