Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Wliteraturzezzakresupolitykizagranicznejpaństwistosunkówmię‑
dzynarodowychdośćdużymuznaniem,szczególniewśródzwolenników
analizyczynnikowej,którzyformułująkoncepcjęwielowymiarowegopola
politykizagranicznej,obdarzasięzewnętrznądziałalnośćpaństwa,traktując
jąjakofunkcjęzespołuuwarunkowańpolitykizagranicznej.Mimowystę‑
powaniawtymzakresiewielutypologii,jednąznajczęściejstosowanych
klasyfikacjijestpodziałuwarunkowańpolitykizagranicznejpaństwana
uwarunkowaniawewnętrzne(wewnątrzpaństwowe)imiędzynarodowe,
występującewbliższymidalszymśrodowiskumiędzynarodowym.Wkaż‑
dejztychgrupdodatkowowyodrębniasięuwarunkowaniaocharakterze
obiektywnymisubiektywnym.Zazwyczajwskazujesięnaprymatuwa‑
runkowańwewnętrznychprzedzewnętrznymi,awramachwskazanych
grup—obiektywnychnadsubiektywnymi.Nieznaczytojednak,żenie
możnaznaleźćprzykładów,którepoświadczą,żewokreślonymczasieto
uwarunkowaniazewnętrznelubsubiektywnewgłównejmierzekształtują
politykęzagranicznądanegopaństwa.To,jakwidzianesąrelacjemiędzy
uwarunkowaniamiwewnętrznymiizewnętrznymiwkształtowaniupoli‑
tykizagranicznejkraju,uzależnionejesttakżeodpostrzeganiaibadania
rzeczywistościmiędzynarodowej.Mającnauwadzedwapodstawowe
(klasyczne)paradygmatysłużącewyjaśnieniurzeczywistościmiędzynaro‑
dowej(realistycznyiliberalny)iichkolejnemodyfikacje,zwolennicypo‑
dejściarealistycznegoineorealistycznegoeksponujątezę,żepostępowanie
państwnaareniemiędzynarodowejuwarunkowanejestprzedewszystkim
przyczynamizewnętrznymi.Wichocenieczynnikamisprawczymizacho‑
waniapaństwanaareniemiędzynarodowejsądeterminantywystępujące
wśrodowiskumiędzynarodowym.Natomiastzwolennicywizjiliberalnej
ineoliberalnej,analizująctensamproblem,szczególnąwagęprzywiązują
douwarunkowańwewnętrznych,wtymprzedewszystkimdocharakte‑
ruustrojuspołeczno-politycznegodanegopaństwa.Niezależniejednakod