Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10Wstęp
prezentowanychprzezposzczególnychbadaczy,jakrównieżkreatorówire
alizatorówpolitykizagranicznej,podejśćbadawczych,mającnauwadze
główniepraktykępolitykizagranicznejpaństwistosunkówmiędzynarodo
wych,wkolejnychetapachrozwojustosunkówmiędzynarodowych,wraz
zintensyfikacjąprocesówwspółzależnościiglobalizacji,wpływśrodowiska
międzynarodowegonapolitykęzagranicznąposzczególnychpaństw,wtym
takżemocarstw,jestcorazwiększy.Generalnierzeczujmując,dlapaństw
małychiśrednichwpływuwarunkowańzewnętrznychnaichpolitykę
zagranicznąjestowielewiększyniżwprzypadkumocarstw.Przyczym
państwamałeiśrednieoddziaływująteżproporcjonalniesłabiejnakształto
wanetegośrodowiska.Dlategoumiejętne„wpisaniesię”tychpaństw,aściś-
lejichgruprządzących,zwłasnymiinteresamiicelamiwdominujące
tendencjewśrodowiskumiędzynarodowymzazwyczajzwiększaefektyw
nośćichpolitykizagranicznej.Jesttoistotneszczególnieztegopowodu,
żejednymznajważniejszychcelówpolitykizagranicznejdanychpaństw
jestdążeniedowywarciapożądanegowpływu,służacegorealizacjicelów
wytyczonychprzezbezpośrednichkreatorówirealizatorówtejpolityki,na
zachowaniainnychuczestnikówstosunkówmiędzynarodowych.
Jednymznajważniejszychuwarunkowańzewnętrznychocharakterze
obiektywnymtrendyewolucjibliższegoidalszegodanemupaństwu
środowiskamiędzynarodowego.Cechącharakterystycznąewolucjiśrodowi
skamiędzynarodowegowostatnichlatachjestdużadynamikajegozmian.
NaprzełomiepierwszejidrugiejdekadyXXIwiekuzarównownajbliż
szymśrodowiskumiędzynarodowymPolski:subregionalnym(sąsiedzkim),
jakidalszym,regionalno-kontynentalnymiglobalnym,pojawiłosięwie
lenowychzjawisk,procesówitendencji,którewpłynęłynamodyfikację,
wmniejszymbądźwiększymstopniu,dotychczasowychcelówpolskiejpo
litykizagranicznejnagłównychkierunkachjejaktywności,zarównowwy
miarzewielostronnym,jakiwrelacjachbilateralnych.Donajważniejszych
nowych,bądźtylkosilniejszychwstosunkudookresuwcześniejszego,ten
dencjiwystępującychwśrodowiskumiędzynarodowymwwymiarzeglo
balnymnależyzaliczyć:osłabienieroliUSAnaareniemiędzynarodowej,
pomimoutrzymaniaprzeztopaństwopozycjijedynegosupermocarstwa,
orazwzmocnienieorientacjinawykształcaniesięukładuwielobiegunowe
go;światowykryzysfinansowyigospodarczy,któryrozpocząłsięwpoło
wie2008rokuwStanachZjednoczonychiwbardzokrótkimczasienabrał
charakteruglobalnego(kryzyspodważyłczywręczzanegowałpodstawowe
zasady,jakiewyznawalizwolennicyfundamentalizmuliberalnegowgo
spodarceorazwpływanaprzyspieszonąewolucjęukładusiłwsystemie
międzynarodowym);noweakcentywpolitycezagranicznejadministracji
B.Obamy,wtymnadanieprioryteturelacjomzpaństwamiAzjiWschod
niejiPołudniowo-Wschodniejizwiązaneztymmniejszezainteresowanie