Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
DanutaDyrek
[...]wtokupraktykinauczycielrozszerzaswąsferępoznawczą,poznajeróżneprogramy
działaniaiwarunkiichrealizacji.Wnastępstwietegozmieniająsięjegowłaściwości
jakopodmiotudziałania,następujejegorozwójzawodowy(Schultz,1953,s.78).
Współczesnynauczycielmusidemonstrowaćnowystylpracy,któregozasadniczymicechami
są:zmienność,elastyczność,innowacyjność.
Procesinnowacyjny-procesplanowaniairealizacjizmianrozwojowych,proces
projektowaniaiwprowadzaniawżycieokreślonejinnowacji(tamże).
Jeżelinaprzykładnauczycieldostrzegaobjawyznużeniawśróduczniów,jesttodlaniego
odpowiednisygnałdomodyfikacjidziałania.Możeonwprowadzićdolekcjipewneelementy
anegdotyczne,przeprowadzićkrótkiećwiczeniegimnastyczneczywreszciezastosowaćinne
środkizwiększająceatrakcyjnośćzajęć.
Jestchybaregułą,żeimwiększezdolnościobserwacyjnenauczyciela,ajego
wiedzabardziejrozległaipogłębiona,tymwiększeprawdopodobieństwodostrze-
żeniaprzezniegopotrzebyzmianiznalezieniawłasnegorozwiązaniastwierdzonego
problemu(tamże).
Makarenko,kiedyporazpierwszystanąłprzeddziećmiwłóczęgamiimiałjewychowywać,
wliteraturzepedagogicznejszukałprzykładówpostępowania,leczichtamnieznalazł.Wtakich
przypadkachnależydokonaćdokładnejanalizysytuacji,którapozwalapodejmowaćodpowied-
niepróbydostosowaniadonowychwarunków-tegonasnauczyłMakarenko.Koncepcjaowa
uzupełniawizjęnauczycielanowatora.
Twórczynauczycielokreślawynikiswejpracy,nietylkowterminachocenszkolnych,
ilewkategoriachcechosobowościwaspekcieichzgodności(lubniezgodności)
zwymogamiżyciazbiorowego(tamże).
Makarenkouczynasnapodstawieswegodoświadczeniapedagogicznego,wskazuje,że
[...]życiezespołumusibyćpełneradości...nieradości,jakądajerozrywkaizadowo-
lenie,wchwiliobecnej,leczradośćzwysiłkupracyipowodzeniadniajutrzejszego
(Makarenko,1950,s.82).
Wielkipedagogdajenamwskazówki,conależyczynić,abystaćsięinnowatorem.My,
jakonauczyciele,musimyzaplanowaćbogatątreśćżyciawzespole,abyuczniowiedoznawali
przyjemnegouczuciaoczekiwanianowychakcji,nowychzadań.Otrzymywanieciekawychćwi-
czeń,udziałwichprzygotowaniu,realizacjidajedzieciompoczuciezadowoleniaztego,że
onewspółtwórcaminowychdzieł.Wdzieciachbudzisięradośćidumazczynnegoichudziału.
JednakZygmuntPietrasińskisłusznienasprzestrzegaprzednfanatyzmem”nowatorstwa.
Zachęcaniepojedynczegoczłowiekadonnowatorstwawewszystkim”jestabsurdem.
Czyżmożnabowiemdziałaćefektywnieniekorzystajączrepertuaruutrwalonych
nawyków,reguł,wypróbowanychmetod(Pietrasiński,1975,s.30-31).
Pedagodzyrównieżniejednokrotniezapominają,że:
[...]nauczycieluczyiwychowujetakżewtedy,kiedynniepełni”rolinauczyciela,
kiedysamnawetniezdajesobieztegosprawy,będącdlauczniajedyniedorosłym
pozostającymwjegonajbliższymśrodowisku(Zarębska-Piotrowska,1984,s.20).
WcharakteryzowanymnurcieideowymmieścisięstanowiskoHeliodoraMuszyńskiego.
Cechąswoistąjegopoglądówjestto,żezamiastotwórczejpracypedagogicznej,mówion
ontwórczejpostawie”nauczyciela.Pozornarozbieżnośćmiędzytymidwomakategoriamipo-
jęciowymidajesięłatwowyeliminować,jeżelizauważymy,żenpostawatwórcza”tonicinnego