Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZmianyrelacjinakładówiefektównarynkumlekawPolscewdługimokresie(1995-2012)
PodażmlekawPolscejestdeterminowanaprzedewszystkimpoprzezkra-
jowąprodukcję.KontyngentwytwarzanegowPolscemlekanaprzestrzeniostatnich
siedemnastulatosiągałwartościrzędu11-12mldlitrówrocznie.Wporównaniu
dookresusprzedtransformacjiustrojowejstanowitosłabywynik,ponieważpod
konieclatosiemdziesiątychprodukcjawynosiłaokoło15mldlitrówrocznie.Jed-
nakżezpowoduwcześniejwspomnianychprzekształceńilośćwytwarzanegomleka
znaczniespadłanapoczątkulatdziewięćdziesiątych.Natomiastpomiędzyrokiem
1995,a2012nastąpiłwzrostprodukcjiwPolsceo8,9%.Wcałymanalizowanym
okresienajniższajejwartośćwystąpiławpierwszymbadanymroku-11303mln
l.Wkolejnychczterechlatachwielkośćwytwarzanegomlekawrosładopoziomu
12178mlntonwroku1999.Następnie,główniezasprawąredukcjipogłowiabydła,
produkcjamlekaspadłaipomiędzylatami2000-2007utrzymywałasięnapoziomie
11477-11744mlnl.Poroku2008utrzymywałasięnapoziomieok.12000mln
l.Zmianybyłytakżewidoczneprzyzestawieniuwartościśrednich,tj.wokresie
przedakcesjądoUE(1995-2003),średniarocznawielkośćprodukcjimlekawPol-
scewynosiławtedy11631mlnl,apointegracji(2004-2012)wzrosłado11873mln
l(rys.1).Szybciejrosławielkośćprodukcjitowarowej.Jejprzyrostwyniósł28,9%,
z7843mlnlwroku1995,do10113mlnlwroku2012.Zmianatawynikałazma-
lejącegozużyciawewnętrznegomlekawprodukującychjegospodarstwachrolnych.
Średnioroczniewokresieprzedintegracyjnymprodukcjatowarowawynosiła8364
mlnl,apoakcesjidoUEwzrosłado9373mlnl.Wzrósłtakżewanalogicznych
przedziałachczasowychskupmleka:z6785mlnldo8684mlnl,cowiązałosięze
zmniejszeniemrozmiarówsprzedażybezpośredniejorazdrobnymprzetwórcom.
Istotneprzełożenienasytuacjęrynkowąmiałytakżemechanizmyinterwen-
cyjnewspólnejpolitykirolnejUE,tj.kwotowanieprodukcjiorazdopłatypodróż-
nymipostaciami.Wokresieodstycznia2002doczerwca20114łączniewformie
programówpomocyfinansowejdlasektorarolno-spożywczegoiobszarówwiejskich
przeznaczonoponad113mldzł5.Kształtowaniesięwolumenuwyprodukowanego
mlekawPolscebyłoefektemzmianliczebnościstadorazichmleczności.Pogłowie
krówwPolsce(wgstanówczerwcowych)naprzestrzenicałegobadanegookresu
znaczącospadłotj.z3579tys.szt.wroku1995do2578tys.szt.w2012roku.Wy-
nikałotom.in.zfaktu,iżwtymsamymokresiezmniejszyłasięilośćgospodarstw
utrzymującychobsadękrów(np.wlatach1996-2008ilośćproducentówmlekazma-
27
4ZłożyłysięnaniąpłatnościprogramuSAPARD-ok.4,5mldzł,SPO„Rolnictwo”-ok.6,4mld
zł,PROW2004-2006-ok.11,1mldzł,PROW2007-2013-27,5mldzłorazblisko63,5mldzł
płatnościbezpośrednich.
5M.Wigier,WpływinstrumentówWPRnapolskągospodarkężywnościową,[w:]A.Kowalski,M.
Wigier,M.Dudek,Konkurencyjnośćgospodarkiżywnościowejwwarunkachglobalizacjiiinte-
gracjieuropejskiej,Wyd.InstytutuEkonomikiRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejPaństwowe-
goInstytutuBadawczego,Warszawa2012,s.82-83.
