Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DynamicznaTeoriaPostaw(DTP)
13
świadomibrakówtradycyjnychplanówbadawczychzograniczoną
liczbązmiennychniezależnychipunktowąwartościązmiennejzależ-
nej.Takieplanydobrzesięsprawdzająwwarunkachlaboratoryjnych,
natomiastwkażdej,nawetnajprostszej,sytuacjinaturalnejmamy
doczynieniazogromnąizmieniającąsięwczasieliczbączynni-
kówwspółzależnych,którychwartościrównieżsięzmieniają.Ich
opiswymagazastosowaniaDdynamicznych”miar,np.tzw.metody
myszki(por.rozdział1).Badaczeztegonurtuczęstoteżsięgająpo
modelewypracowanewnaukachścisłych.Należydonichmiędzy
innymimodelrównowagidynamicznej.Szczególnąjegocechąjest
to,żedlaukładuwstanierównowagizmianaparametrówpowoduje
ilościową,aleniejakościowąjegozmianę.Dynamicznąrównowagę
pozwalajązachowaćmechanizmyujemnegosprzężeniazwrotnego
(czynnikipowodująceodchyleniewartościparametruindukujądzia-
łaniaprowadzącedozmianywartościparametruwstronęprzeciwną,
czylidokompensacjiodchylenia).
Ilustracjąukładudynamicznejrównowagi,zmechanizmemujem-
negosprzężeniazwrotnego,sąpostawyjawneiutajone.Postawyuta-
joneoperująwsystemieautomatycznym,jakozapisemocjonalnych
doświadczeńdanejosoby.Postawyjawnesąkształtowanewsyste-
mierefleksyjnymisązależneodosobistychwartościpodmiotu(por.
rozdział2).Stanrównowagijestzachowany,jeślisąonespójne(np.
osobatwierdzi,żelubikwiaty,imazautomatyzowanepozytywne
skojarzeniaznimi).Niekiedyjednakwtrakciesocjalizacjinastępuje
dysocjacjatychpostawistająsięoneniespójne.Naprzykład,na
poziomieutajonymosobapreferujewłasnągrupę,napoziomiejaw-
nymzkoleiwyrażawartościegalitarne(takąsamąpostawęwobec
Dswoich”iwobecDobcych”).Sposobemnaosiągnięciedynamicz-
nejrównowagijestwłączeniedodatkowego,opróczpostawjawnych
iutajonych,elementuregulacyjnego,ajestnimsystemmotywacyjny.
Wjegoramachdanaosobawypracowujesobiemechanizmy,które
służąuzyskaniurównowagi(por.rozdział3).Sąnimim.in.zauto-
matyzowanestandardykontroli,którepowodująwyłączeniedziała-
nianiepożądanychpostawutajonych(por.rozdział4).
NazwaDTPmożetakżesugerowaćpowinowactwazteoriamipsy-
chodynamicznymi.Pomimotego,żewDTProzwiązywaniekonfliktu
międzypostawamimaistotneznaczenie,tozwiązekzewspomnianymi
teoriamijesttutajjednakpowierzchowny.Takjaknapisanopowyżej,
układpostawmożebyćregulowanynazasadzieujemnegosprzężenia
zwrotnego.Ilustracjątakiejregulacjisązachowaniaosóbpalących
