Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziejeMazowszawlatach1248–1381
69
wstarszych,aleiwnowszychpublikacjachpostawawładcówmazo-
wieckichwzględemzakonukrzyżackiegowpołowieXIVw.bywała
różnieoceniana.JednakczyudziałksięciaWacławawprocesiepolsko-
krzyżackimwcharakterzeświadkaijego„lakonicznezeznania”moż-
natraktowaćjakopostawęprzychylnąwobecKrzyżaków?Czymoże
oznakęprzyjaźniwstosunkudoWładysławaŁokietka?220Zdaniem
Bieniaka,zastanawiafakt,żewprocesieinowrocławskimświadczył
(spośródksiążątmazowieckich)jedynienajmłodszyWacław,którynaj-
mniejmógłpamiętaćrozpatrywanetamwydarzenie221.Natomiastwg
Suchodolskiej,nieobecnośćnaprocesieSiemowitaIIiTrojdenaImogła
byćspowodowanachęciązachowanianeutralności,którejnieudało
sięzachowaćbratu222.SądzężewypowiedziWacławamożnainterpre-
towaćjakopróbęzachowanianeutralnejpostawywkonflikciepolsko-
krzyżackim,corzutowałorównieżnastosunkimazowiecko-litewskie.
Zauważmy,żeWacławpoślubiłw1316r.Elżbietę,córkęwielkiegoksię-
cialitewskiegoGiedymina223,conapewnoniezostałodobrzeodebra-
neprzezwładzezakonukrzyżackiegowPrusach.Niezachowałasię
korespondencjamazowiecko-krzyżackaztegookresu.Niewiemy,czy
takżenapozostałychksiążątniewywieranonaciskuwczasieprocesu
polsko-krzyżackiego.Pamiętaćtakżetrzeba,żeWacławznajdowałsię
prawdopodobniepodwpływembiskupapłockiegoFloriana224,abędąc
zKrzyżakami,cz.1(1310–1454),KMW
,1966,nr1(91),s.3–98;A.Nikžentatis,Litwa
iZakonKrzyżackiwkońcuXIIIi1.połowieXIVw.(1283–1345),w:Ekspansjaniemiec-
kichzakonówrycerskichwstrefieBałtykuodXIIIdopłowyXVIwieku,red.M.Biskup,
Toruń1990,s.127–142;J.Tandecki,Politykazewnętrzna.StosunkiZakonuzPolską,
w:PaństwozakonukrzyżackiegowPrusach.Władzaispołeczeństwo,red.M.Biskup,
R.Czaja,Warszawa2008,s.110–115.
220
LitesacresgestaeinterPolonosOrdinemqueCruciferorum,t.1,CausaIunivladislaviae
etBrestiaeCuiaviaeanno1320–1321acta,wyd.H.Chłopocka,Wrocław1970,
s.30–31.Zliteraturyprzedmiotunatentematzob.m.in.:K.Tymieniecki,Proces
polsko-krzyżackizlat1320–1321,PH,t.21,1921,s.109;B.Włodarski,MiędzyPolską,
LitwąaZakonem,s.9n;H.Chłopocka,ProcesyPolskizzakonemkrzyżackimwXIV
wwieku.Studiumźródłoznawcze,Poznań1967,s.228;W
.Sieradzan,Świadomość
historycznaświadkówwprocesachpolsko-krzyżackichwXIViXVwieku,s.216.
Natomiastnatematgenezysamegoprocesu,J.Bieniak,Genezaprocesupolsko-
krzyżackiegozlat1320–1321(Inowrocławsko-Brzeski),w:Balticum.Studiazdziejów
gospodarkiikulturyXII-XVIIwieku,red,.Z.H.Nowak,Toruń1992,s.49–59.
221
J.Bieniak,Wielkopolska,Kujawy,ziemiałęczyckaisieradzka,s.281.
222
E.Suchodolska,Dziejepolityczne,s.238.
223
J.Tęgowski,ChronologiaurodzeńdzieciGiedymina,w:„Genealogia.StudiaiMateriały
Historyczne”,t.5,1995,s.145–146;K.Jasiński,RodowódPiastówmazowieckich,
s.47,przyjmujejakodatętegomariażurokok.1319.Jednakwgnowszychbadań
WacławmógłpoślubićElżbietęjużw1316r.;zob.rozdz.III:Wacław.
224
WgA.Radzimińskiego,Prałaciikanonicy,s.77,FlorianzKościelcaprowadził
bardzokontrowersyjnąpolitykę,którawynikała,zdaniemtegobadacza,z„geo-
politycznegopołożeniadiecezjipłockiej”.