Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
62
CzęśćI.PIERWSZAMONARCHIA
cesarskiejOttonaIw962r.JednakdopierowkońcuXw.przybrałaona
swójostatecznykształt
72
.
OdnowaCesarstwabyłamarzeniemelitintelektualnychzachodniej
Europytamtychczasów.IdeętęzaczęlitworzyćFrancuziskupieniwokół
Adalberona,arcybiskupaReimsiwspółpracującegoznimGerbertazAurillac,
późniejszegopapieżaSylwestraII.InnymjejzwolennikiembyłNiemiecBru-
non,któryjakoGrzegorzVrównieżosiągnąłgodnośćpapieską.Postulowane
przeznichcesarstwomiałobyćkontynuacjąjużniefrankijskiegoimperium
KarolaWielkiego,leczstarożytnegoRzymu.Cesarz,jakniegdyśKonstantyn,
miałzRzymurządzićcałymświatemchrześcijańskim.Takimwładcąmógł
byćtylkonajpotężniejszymonarchaZachodu,awięckrólNiemiec.Trudno
jednakbyłomupodporządkowaćFrancję,tambowiempanowalijeszczepo-
tomkowieKarolaWielkiego.NiemógłprzecieżpochodzącyzroduLudolfin-
gówmonarchaniemieckiwznieśćsięponadKarolinga.Gdyjednakmłody
LudwikVzginąłbezpotomniewwypadkunapolowaniu,arcybiskupAdal-
beroniotaczającygozwolennicyodnowyCesarstwadoprowadzilidowybo-
runakrólaFrancjiHugonaKapeta.PochodzącyzroduRobertynówHugon
mógłjużuznaćzwierzchnictwoLudolfinga.Przyszłośćpokazała,żeaniHu-
gon,anijegonastępcyniechcielipodporządkowaćsięcesarzowiniemieckie-
mu,jednakw987r.wydawałosię,żejednośćświatazachodniegojestjuż
wzasięguręki.
OttonIIIbardzopoważniepotraktowałideęodnowyCesarstwa,całą
swąpolitykępodporządkowałtemumarzeniu.Będącpotomkiemnoszących
koronęcesarskąkrólówniemieckich,przezmatkę,bizantyjskąksiężniczkę
Teofano,dziedziczyłtradycjenieprzerwanegowswymistnieniuCesarstwa
Rzymskiego.Widziałonwsobienastępcęantycznychimperatorów,gorąco
pragnąłprzywróceniaCesarstwazestolicąwRzymie.WyobrażeniaOttona
iinnychzwolennikówodnowyzostałyutrwalonenapiśmieinapochodzą-
cychztamtychczasówminiaturach.OpierającsięnaustaleniachPiotraSku-
biszewskiego,zobaczmy,comówiąteprzekazy
73
.
Zacznijmyoddwóchminiatur.Pierwszaznichznajdujesięwksiędze
zwanejEwangeliarzemLiutara.WidzimynaniejOttonaIII,wmandorli,sie-
dzącegonatronie,któregopodnóżekpodtrzymujepostaćsymbolizującazie-
mię,czylicałyświat.PonadgłowąOttonawyobrażonazostaławyłaniającasię
zniebarękaBoga.Rękatanakładacesarzowikoronę.Pierścesarzaprzesła-
niabiaławstęgapodtrzymywanaprzezsymboleczterechewangelistów.Wstę-
gatasymbolizujeEwangelię.Niecoponiżejcesarzastojądwajkrólowiewko-
72
J.Baszkiewicz,PaństwosuwerennewfeudalnejdoktryniepolitycznejdopoczątkówXIVw.,
Warszawa1964,s.16-20.
73
P.Skubiszewski,Wsłużbiecesarza,wsłużbiekróla.Tematwładzywsztuceottońskiej,
w:Funkcjadziełasztuki.MateriałyzSesjiStowarzyszeniaHistorykówSztuki.Szczecin,listopad1970,
Warszawa1972.
