Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wprowaDzeniemetoDologiczne…
|
27
trzebaWwpaść”,odkryćjeniejako,jednakżepozostająonewra
mach
zaprezentowanegowyżejmodelu-bazy,wdużymstopniuwymaga
ją
więctakżeodtwórczości.Takichćwiczeńmożnawymyślićbardzo
wiele.Tymwłaśniezajmujesięwiększośćnaukowców,zdaniem
Kuhna,przyczymWnajbardziejuderzającą,jaksięzdaje,cechą
problemównaukinormalnej,zktórymizapoznaliśmysiędotąd,jest
to,wjakmałymstopniudążyonadouzyskaniaczegośzasadniczo
nowegozarównowpłaszczyźniedoświadczalnej,jakteoretycz-
nej”
60
.WwizjiKuhnanaukowcysąwięcniejakodziećmiukła-
da
jącymipuzzle,którezaprojektowałdlanichmądrzejszykolega
czyojciec.Ale,podkreślam,jeślitokogośnieprzyjemniedziwi,to
dlategotylko,żeniekwestionujewmówionegomuprototypuna-
ukowcówjakogrupyosóbnie-normalnych,nie-pospolitych.Nie
masensuwartościowaćtegozjawiska,jakrównieżoceniaćludzi,
którzyniezajmująsiętwórczością.Gdybyrzeczywiściespołecz-
nośćnaukowcówbyłatakidealnieeks-centryczna,miałobytoskut-
kinegatywnedlaniejsamejorazdlacałegospołeczeństwa,ponie-
ważznalazłabysięnaabsolutnym,pogłębiającymsięstopniowo
marginesie,tracącmożliwośćkontaktuzogółem.Naukowiectora-
czejosobaposiadającadostępdowięcejniżjednejprototypowej
teorii,uczestniczącawięcwdwóchiwięcejICM-achczyparadyg-
matachi–sądzę–obdarzonazadaniem,ateżponiekądmisjąne-
gocjacjiifuzjiczydialogumiędzynimi.Zgadzałobysięto
zpostulatemFeyerabenda,jakbyćdobrymempirystą:
W[…]możeszbyćdobrymempirystąjedyniewtedy,gdybędziesz
skłonnypracowaćraczejzwielomaalternatywnymiteoriami,niż
zjednymteoretycznympunktemwidzeniaiz«doświadczeniem».
Tawielośćteoriiniepowinnabyćuważanazawstępnestadiumwie-
dzy,którekiedyśwprzyszłościzostaniezastąpioneprzezJedną
PrawdziwąTeorię.Zakładasię,żeteoretycznypluralizmjest
istotnącechąwszelkiejwiedzy,którazgłaszapretensjedo
obiektywności”61.
Jesttoznowukołohermeneutyczne:wychodzącodteoriipopu-
larnej,próbujesiętworzyćteorieeksperckieinastępniepróbuje
się
jezaszczepićwteoriipopularnej,nawetjeśliteorietesąrozbież-
ne62.Niezbędnyjesttupodziałzadańczykompetencjiwobrębie
wspólnoty.Krótkomówiąc,bycienaukowcemnieoznaczaautoma-
