Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
właścicielazmierzającedojegopokonania,cowydajesięszczególnieinte-
resujące.Toteżpozostajeżywićnadzieję,żestudiumopartenamateriałach
dotyczącychjednegokompleksudóbrstanowićbędziepunktwyjściabar-
dziejsyntetycznychujęćdziejówagrarnych.
Zakreschronologicznypracystanowiokres1701-1741.Jednakwnie-
którychprzypadkachramygranicznezostałyrozszerzoneokilkaiwięcej
lat.Przyjęcieroku1701jakodatyotwierającejrozważaniapodyktowane
zostałopodziałemdóbrksiążątCzartoryskichmiędzybraci–Kazimierza
iJózefa.WjegowynikuKazimierzowiprzypadłoksięstwoklewańskie–
włośćklewańskaiżukowska,zaśJózefowichorążemuwielkiemulitew-
skiemu–dobrakoreckie.Odtejporydatująsiędwieoddzielnelinierodu
książątCzartoryskich.PierwszapisałasięksiążętaminaKlewaniuiŻu-
kowie,druganaKorcuiOleksicach(liniatawygasław1810r.naksięciu
Józefie).
PierwszepiętnastolecieXVIIIw.tookresniepokojów,zniszczeń,kon-
trybucjispowodowanychdziałaniamiwojennymi.Dopierood1716r.nastę-
pujepowolna,leczsystematycznaodbudowazezniszczeń,ajejapogeum
przypadanarok1720,poczymzwolnazaczynasłabnąć.Spowodowaneto
byłokilkomaczynnikami,zktórychnajważniejszymbyłniedobórśrodków
finansowych.Następnywkolejnościważnościczynnikstanowiłopoświęce-
niesięwłaścicielaksięstwakwestiompolitycznym.Wokresiebezkrólewia
pośmiercikrólaAugustaIIksiążęKazimierzopowiedziałsiępostronie
StanisławaLeszczyńskiegoizwiernymimuoddziałamibrałudziałwobro-
nieGdańska.PokapitulacjitegomiastaipogodzeniusięzkrólemAugustem
IIIodłożyłnadalszyplanzapatrywaniapolityczne,koncentrującsięznów
nadziałalnościgospodarczejprowadzonejnaterenieksięstwa.Wjejwyniku
nastąpiłoznówożywieniegospodarcze,któreprzybrałonasilezchwilą
przejściaksięstwawręcesynaksięcia–Augusta.
Zamykającypracęrok1741todatazgonuksięciaKazimierza.Wrazzjego
śmierciązakończyłasięstaraepokagospodarowaniadobrami.Kolejna,
realizowanaod1739r.(jeszczezażyciaojca)przezsynaksięcia–Augusta,
cechowałasięnowymimetodamiprowadzeniaksięgowości,uprawyihodowli,
będącwyrazempóźniejszychoświeceniowychideigospodarczych.Działal-
nośćtabyłaskrupulatnaikonsekwentna,codoprowadziłowkrótkimczasie
douwolnieniaksięstwaklewańskiegozdługów.
Dotychczasowydorobeknaszejhistoriografiipoświęconyzagadnieniom
folwarczno-pańszczyźnianymniewpłynąłzniechęcająconawybórobiektu
badań.Literaturadotyczącabezpośredniobadanychdóbrniejestbogata.
NajwięcejoksięstwieklewańskimpisałTadeuszJerzyStecki
4.Natomiast
———
———
4T.J.Stecki,Zboruistepu.Obrazyipamiątki,Kraków1898,s.170-198.
7
