Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
PijarscypisarzewokresieOświecenia
odnotowanisąprzezżadnegoznich,leczfigurująwinnychźró-
dłach.Opracowanierzymskiejesttymwartościowsze,żepodzie-
lonezostałonadwiesekcje.Jednapodajenazwiskaiponich
imiona,adrugasekcjaimięwrazzdodatkiemzakonnegopatro-
na,dopieropotychdanychprzedstawiającnazwisko.WArchi-
wumPijarskimwNitrzenaSłowacjiorazwArchiwumOO.Ka-
pucynówwKrakowieznajdująsięksiążkinapisaneprzezpija-
rów,alepodpisaneimieniemipatronemzakonnymbeznazwi-
ska,np.ks.Bonifacyodśw.Jana.Dopieropracahistorykówpo-
zwolinaodnalezieniekonkretnegopijarawedługnazwiska.Był
bowiemokres,naprzełomieXVII/XVIIIwieku,kiedynajwyż-
szewładzezakonnezabraniałyumieszczaniaswojegonazwiska
napracachwydawanychdrukiem.Musiałowystarczyćimięwła-
sneipatronzakonny.Stanowiłotodlapierwszychdziejopisów
ibadaczynieladatrudność,szczególniewówczas,gdyuległy
zniszczeniulubwręczzaginęłyjakiekolwiektzw.Matrykułyza-
konne.
Przezpijarów-pisarzy,literatów(poetów),wtymiwkażdym
innymmiejscutejksiążki,należyrozumiećautorówtekstówna-
pisanychtylkowjęzykupolskimorazpodczaspobytuwzako-
nie,atoznaczy,żewieluspośródpoetów,októrychbędzie
mowa,opuściłazakondecydującsięnaeksklaustracjęlubseku-
laryzajcę,nierezygnujączuprawianiadziałalnościpisarskiejczy
tworzenianowych,częstopozostającychnawysokimpoziomie
artystycznym(jakOsiński),utworówpoetyckich.Niektórzy
zwymienionychpisaliwjęzykuinnymniżjęzykpolski(np.Kop-
czyńskipisałwiersze,aletylkopołacinie;jegoobecnośćwwyka-
ziezostanieuzasadnionawinnymmiejscu).
Niezawszegodnośćwrazzzdatnościąchodzi,
Bosięniejednymsposobemnabywa;
Tenniąozdobion,żesiępanemrodzi,
Ów,żewdostatkizcudzychłezopływa;
Rzadki,byobcymniebłyszczącpokostem,
Szedłpohonoryzasługtoremprostym.
(U.Szostowicz,OdanacześćA.Naruszewicza)
Potychwstępnychdanychprzyjrzećsiętrzebawykazompi-
jarówodnotowanychwogólnychopracowaniachsłownikowych
czybiograficznych.
