Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
7
wpracachbio-bibliograficznych,przywołujerównieżkrytyczną
opinięStanisławaAugustaPoniatowskiegonatematpijarów.Wy-
powiedźAleksandrowskiejzaskakujeswojąjednostronnościątym
bardziej,żeznajdujesięwsąsiedztwiewypowiedziKostkiewi-
czowej,którawtymsamymzbiorowymopracowaniuzamieściła
niezwykleciekawyartykuł,wykorzystującniestatystyki,aleto,
conajważniejszezpunktuwidzeniabadaczaliteratury–teksty,
którychautoramibyliwłaśniepijarzy.Oto,comówiKostkiewi-
czowa:
Formowaniepoetówniebyłooczywiściecelempijarskiejedukacji,ale
sprawnewładaniesłowemwprozieiwwierszutraktowanojakojeden
zistotnychwymogów,jakoumiejętnośćniezbędnądlauczestników
życiaspołecznego.Wierszotwórczejaktywnościpijarówniemożna
wszakżesprowadzićwyłączniedorealizacjiobowiązkówszkolnych,
aniteż–ztegopowodudeprecjonować.Środowiskotomiałobowiem
kilkaindywidualnościnietylkopoetyckouzdolnionych,aleciekawych
iważnychwpanoramietwórczościliterackiejepoki(...)7.
TawypowiedźwspółbrzmizinnąwypowiedziąKostkiewiczo-
wej,któraszerzejbędziezaprezentowanawdalszejczęściksiąż-
ki,adotyczyewentualnej,nieuzasadnionejrewaloryzacjiniektó-
rychpoetówomawianejepoki.Różne,częstodiametralnieod-
mienneopinienatematpijarów,ichkondycjiintelektualnejczy
psychiczno-duchowychwalorówspotkaćmożnawwieluinnych
pracach.Mamwtymmiejscunauwadzeniewolneodstereoty-
pówwypowiedziKarolaGórskiegoczyJerzegoStarnawskiego.
Niebrakiwyraźnychpomyłek,np.WacławWoźnowskiweWstępie
doAntologiibajkipolskiejnastronieVIII,omawiającpochodze-
niebajkijakogatunkuliterackiego,pisze:
Dzielonobajkinanboskie”inludzkie”,różniącesięnietylkopocho-
dzeniem,alerównieżfunkcjąicelem.Uczonypijarzokresustanisła-
wowskiego,autorinteresującegostudiumobajce–IgnacyTrąpczyń-
ski–stwierdzał,żetylkotepierwszeucząprawdziwegodobra,odkry-
wającistotneułomnościnaturyludzkiej(...)8.
Niepragnęwtymmiejscuwżadensposóbpolemizowaćzba-
daczemgenezygatunku,chcęjedyniezwrócićuwagę,żeIgnacy
7T.Kostkiewiczowa,Poeciześrodowiskapijarskiego...,op.cit.,s.75.
8W.Woźnowski,Wstęp,w:Antologiabajkipolskiej,wybórioprac.W.Woź-
nowski,Wrocław1982,BNSeriaI,Nr239,s.VIII.
