Działalność orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego jako instytucjonalna legitymizacja systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej w Polsce

Paweł Kokot

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-232-3505-7

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

237

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Kokot, Paweł. Działalność orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego jako instytucjonalna legitymizacja systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Red. . Poznań: Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2019, 237 s. ISBN 978-83-232-3505-7

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Kokot, P.

T1 Działalność orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego jako instytucjonalna legitymizacja systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej w Polsce

PB Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

PP Poznań

YR 2019

SN 978-83-232-3505-7

Bibliografia BibTex:

@Book{ 212338, author = "Kokot, Paweł", editor = "", title = "Działalność orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego jako instytucjonalna legitymizacja systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej w Polsce", publisher = "Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu", year = "2019", address = "Poznań", isbn = "978-83-232-3505-7" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Kokot, Paweł

ED -

TI - Działalność orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego jako instytucjonalna legitymizacja systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej w Polsce

PB - Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

CY - Poznań

PY - 2019

SN - 978-83-232-3505-7

ER -

Netografia (standard APA):

Kokot, Paweł. Działalność orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego jako instytucjonalna legitymizacja systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej w Polsce [baza danych online] Poznań: Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2019 [dostęp: 25 08 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/dzialalnosc-orzecznicza-trybunalu-konstytucyjnego-jako-pawel-kokot-212338.

transformacja ustrojowa, Trybunał Konstytucyjny, Polska, transformacja postsocjalistyczna, 1989, legitymizacja, legitymizacja prawa, system prawa, legitymizacja władzy, transformacja polityczna, transformacja systemu prawa

Polska transformacja ustrojowa, poprzedzona porozumieniami Okrągłego Stołu, była procesem bezprecedensowym. Jednym z najważniejszych elementów przeobrażania ustroju Polski po 1989 roku były rewolucyjne zmiany obowiązującego prawa, prawa ustanowion...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-232-3505-7

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

237

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp 10
1. Podstawowe rozróżnienia pojęciowe16
Polska transformacja ustrojowa 16
Rozdział I 16
1.1. Pojęcie ustroju państwa16
1.1.1. Uwagi wprowadzające16
1.1.2. Geneza terminu „państwo”17
1.1.3. Wybrane definicje państwa18
1.1.4. Ustrój państwa23
1.1.5. Ustrój państwa a system polityczny i reżim polityczny25
1.2. Pojęcie transformacji ustrojowej26
1.2.1. Transformacja ustrojowa a transformacja systemowa29
2. Charakterystyka transformacji ustrojowej w Polsce30
2.1. Uwagi ogólne30
2.1.1. Właściwy okres transformacji ustrojowej31
2.2. Początki transformacji ustrojowej – obrady Okrągłego Stołu33
2.3. Pierwszy etap transformacji ustrojowej w Polsce37
2.3.1. Zmiany ustroju państwa zawarte w noweli kwietniowej37
2.3.2. Doniosłość wyborów z dnia 4 czerwca 1989 roku dla procesu transformacji ustrojowej40
2.3.3. Zmiany ustroju państwa zawarte w noweli grudniowej42
2.3.4. Zmiany ustroju gospodarczego i samorządowego Polski po roku 198944
2.4. Drugi etap transformacji ustrojowej w Polsce45
2.4.1. Zmiany ustroju państwa zawarte w Małej Konstytucji z 1992 roku46
2.5. Koniec okresu transformacji ustrojowej50
1. Uwagi wstępne53
Legitymizacja systemu prawa w państwie transformacji ustrojowej 53
Rozdział II 53
1.1. Pojęcie systemu prawa54
1.2. Ustrój państwa a system prawa58
1.3. Obowiązywanie prawa a transformacja systemu prawa59
1.3.1. Dwa modele polskiej transformacji ustrojowej63
2. Legitymizacja a legitymacja65
2.1. Pojęcie legitymizacji66
2.1.1. Dyskusje wokół problematyki legitymizacji68
2.1.2. Legitymizacja a legalność71
2.2. Pojęcie legitymacji73
2.3. Legitymizacja jako dążenie do legitymacji78
2.3.1. Sposoby badania legitymizacji oraz legitymacji79
2.3.2. Legitymacja jako prawowitość83
3. Legitymizacja i legitymacja systemu prawa85
3.1. Uwagi wstępne85
3.2. Legitymizacja systemu prawa86
3.3. Legitymacja systemu prawa91
3.4. Legitymizacja systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej95
4. Wybrane modele i koncepcje legitymizacji systemu prawa97
4.1. Modele legitymizacji systemu prawa w typologii G. Skąpskiej i J. Stelmacha98
4.2. Filozoficznoprawne koncepcje legitymizacji systemu prawa101
4.3. Inne perspektywy badania legitymizacji i legitymacji prawa111
1. Ogólne uwarunkowania procesu legitymizacji systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej w Polsce118
Działalność orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego w okresie transformacji ustrojowej w Polsce 118
Rozdział III 118
2. Prawne podstawy działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego w okresie transformacji ustrojowej124
2.1. Działalność orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego jako działalność instytucji prawnej126
3. Legitymacja sądu konstytucyjnego – zarys problematyki127
3.1. Uwagi wstępne127
3.2. Pojmowanie legitymacji sądu konstytucyjnego129
3.3. Legitymacja sądu konstytucyjnego w okresie transformacji ustrojowej137
4. Czynniki wpływające na działalność orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego w okresie transformacji ustrojowej141
4.1. Zjawisko „aktywizmu sądowego”141
4.2. Rola wykładni w procesie legitymizacji systemu prawa144
4.3. Rola dyskursu publicznego w procesie legitymizacji systemu prawa w Polsce148
4.3.1. Argumenty prawne148
4.3.2. Argumenty aksjologiczne153
4.3.3. Argumenty socjotechniczne157
4.3.4. Argumenty konsensualne160
5. Trybunał Konstytucyjny a władza ustawodawcza w okresie transformacji ustrojowej. Wzajemne relacje163
5.1. Podstawa i cel relacji zachodzących pomiędzy władzą ustawodawczą a Trybunałem Konstytucyjnym w okresie transformacji ustrojowej165
5.2. Funkcje relacji pomiędzy władzą ustawodawczą a Trybunałem Konstytucyjnym w okresie transformacji ustrojowej167
6. Wybrane orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w okresie transformacji ustrojowej jako przykład legitymizacji nowego systemu prawa171
6.1. Założenia metodologiczne171
6.2. Analiza orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego175
6.2.1. Orzeczenia odnoszące się do zasad konstytucyjnych176
6.2.2. Orzeczenia odnoszące się do cech transformacji ustrojowej197
6.2.3. Inne orzeczenia zawierające argumentację legitymizującą nowy system prawa201
1. Uwagi ogólne205
Rozdział IV 205
Zakończenie. Model instytucjonalnej legitymizacji systemu prawa 205
2. Model instytucjonalnej legitymizacji systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej209
3. Wnioski końcowe215
Wykaz literatury przywoływanej w pracy220
A. Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego220
B. Akty normatywne222
C. Publikacje223
Summary (The judicial activity of the Constitutional Tribunal as the institutional legitimization of the legal system during the transformation period in the Republic of Poland)235

Autoremstrukturalno-elementowej

deﬁnicjipaństwa,którazyskała

szerokieuznaniewnauce,jestG.Jellinek,którystwierdza,żepaństwojest

nnajważniejszem,naorganizacjiwoliludzkiejopierającemsięzjawiskiemspo-

łecznym[pisowniaoryginalna]”

.WedługG.Jellinkapaństwojestkorporacją

osiadłegoludu,wyposażonąwbezpośrednią,samorodnąwładzęzwierzch-

niczą

.Napaństwoskładająsięwięctrzyelementy:ludność,terytoriumoraz

władza.Wtejdeﬁnicjipaństwojestgrupąterytorialną,jednoczącąludzize

względunacele,któresamaokreślairealizujewładczo.Celetesąwyrazem

solidarnychinteresówludzitworzącychgrupęterytorialnązorganizowaną

wpaństwo.Grupaterytorialnazorganizowanawpaństwojestorganizacją

najwyższą,czylisuwerenną21.

Wartowtymmiejscuzauważyć,żeodmienną(wodniesieniudomo-

tywacjikierującychdziałaniamizbiorowości)deﬁnicjępaństwaproponuje

F.Oppenheimer,wedługktórego:

państwo,całkowiciewswojejgenezie,istotnieiprawiecałkowiciewciągupierwszych

etapówjegoistnienia,jestinstytucjąspołeczną,wymuszonąprzezzwycięskągrupęlu-

dziwzględemgrupypokonanej,wyłączniewceluuregulowaniawładztwazwycięzców

nadpokonanymiorazzabezpieczaniasięprzedbuntemzwewnątrziatakamizzagra-

nicy.Zteleologicznego(celowościowego)punktuwidzenia,władztwotoniemiało

innegoceluniżwyzyskekonomicznywzględempokonanychzestronyzwycięzców

TrójelementowadeﬁnicjapaństwaG.Jellinkawywarładużywpływna

kolejnepropozycjeteoretycznewtymzakresie.Jednąznajbardziejoryginal-

nychdeﬁnicjizaproponowałCz.Znamierowski,wedługktórego:

Zbiorowośćbardzoliczna,atymsamymszerokorozsiananapewnymobszarzeziemi,

niejestwstanie,jakoniezorganizowanamasa,czuwaćnadswoimbezpieczeństwem

zewnętrznyminadporządkiemwewnętrznym23.

Wyróżnićwięcnależydwadodatkowepowody,któresprawiają,żespo-

łecznośćludzkatworzyramyorganizacyjnedlaswojegoistnienia–państwo.

18B.Szmulik,M.Żmigrodzki,op.cit.,s.15.

G.Jellinek,Ogólnanaukaopaństwie.Księga1,tłum.A.Peretiatkowicz,Warszawa1921,s.10.

20G.Jellinek,Ogólnanaukaopaństwie.KsięgaIIiIII,tłum.M.Balsigierowa,M.Przedborski,

Warszawa1924,s.50,[za:]S.Sagan,V.Serzhanova,Naukaopaństwiewspółczesnym,LexisNexis,

Warszawa2013,s.39–40.

21W.Lang,J.Wróblewski,S.Zawadzki,op.cit.,s.61.

22Zob.szerzej:F.Oppenheimer,TheState.ItsHistoryandDevelopmentViewedSociologically,

authorizedtranslationbyJohnM.Gitterman,NewYork:B.W.Huebsch,1922,Dostępzapo-

mocą:[online].DostępnywInternecie:http://oll.libertyfund.org/titles/oppenheimer-the-state.

23C.Znamierowski,Rozważaniaopaństwie,OﬁcynaNaukowa,Warszawa1999,s.76.

Brak wyników

Działalność orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego jako instytucjonalna legitymizacja systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej w Polsce

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra