Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Charakterprawnyczynnościprocesowychsądu
wznaczeniutechnicznym27.Zpunktuwidzeniaprawnegoispołeczne-
goniejestbowiembezznaczenia,jakiebędzietorozstrzygnięcie.Ztego
względunadrzędnymcelempostępowaniabędziewydanieprzezsąd
rozstrzygnięciaspełniającegookreślonekryteria.Wsposóbjednoznaczny
kryteriatewyznaczyłE.Waśkowski,którystwierdził,żeUpierwszyminaj-
ważniejszymwymogiem,któremuwinienodpowiadaćprocescywilny,
jestzapewnieniesłusznościwyroków,wydawanychprzezsądy”28.Przez
wyroksłusznyrozumiałnatomiasttaki,któryUwinienbyćopartynanor-
machprawaobowiązującego,odpowiadaćrzeczywistymokolicznościom
sprawyibyćpoprawnymzpunktuwidzenialogiki”29.Jeśliwtensposób
rozumiećcelprocesucywilnego,tonależyprzyjąć,żeczynnościwszyst-
kichuczestnikówpostępowaniacywilnegopowinnyzmierzaćdowydania
wyrokusłusznego30.Szczególnąrolędospełnieniamajączynnościsądu,
gdyż,jaktrafniezauważyłE.Waśkowski,Uczynnościstronzregułytylko
powodujądziałalnośćsąduidostarczająmumateriałpotrzebnydowyda-
niasłusznegowyroku”31.
Wliteraturzepodkreślasię,żeczynnościprocesowesąduniemają–
wbrewpozorom–jednolitegocharakteruimożnazteoretycznoprawnego
punktuwidzeniawyróżnićwieleichrodzajów32.Jednocześnietrzebaza-
uważyć,żeczynnościprocesowesądu,jakdotejpory,byłyrozpatrywane
27
Wtensposóbcelprocesubyłujmowanyjużodnajdawniejszychczasów.Przykładowo
J.Goldschmidtuznawał,żecelprocesusprowadzasiędouzyskaniaprawomocnegowyroku(por.
J.Goldschmidt,DerProzessalsRechtslage.EineKritikdesprozessualenDenkens,Berlin1925,s.151,por.
takżeO.Jauering,Kilkauwagoceluprocesu,RPEiS1984,nr3,s.62).
28
Wliteraturzezamiastpojęciawydaniawyrokusłusznegoużywasięczasamipojęćowyroku
sprawiedliwego(W.Majer,Rzeczoinstancyachsądowychisądziekasacyjnym,RocznikTowarzystwa
Naukowego1849,nr3,s.426;S.Jampoler,Nonliquetjakowynikpostępowaniadowodowego,PPiA1926,
s.287),wyrokutrafnego(M.Waligórski,Proces...,s.170),wyrokuprawidłowego(K.Weitz,Między
systememdyskrecjonalnejwładzysędziegoasystememprekluzji-ewolucjaregulacjiprawapolskiego,Zbiór
rozprawzeZjazduKatedrPostępowaniaCywilnegowNiechorzu(wdruku).Odmienniecelpostę-
powaniacywilnegoujmujeS.Cieślak,któryopierającsięnaregulacjachangielskichuznaje,żejest
nimUrzetelne(sprawiedliwe)załatwieniesprawycywilnej”.Por.S.Cieślak,Formalizmpostępowania
cywilnego,Warszawa2008,s.55–56;por.takżeP.Pogonowski,Rolasędziegoiautonomiastronwprocesie
cywilnym.Zagadnieniapodstawowe,RNP2007,nr2,s.8–9.
29
E.Waśkowski,System...,s.100;por.takżeS.Ehrlich,GlosadoorzeczeniaSNz28lutego1936,
C.III.1217/34,OSP1937,s.58.
30
Wtensamsposóbnatlezasadyrzetelnegopostępowaniapor.Z.Knypl,Prawodosądu
wświetleprawamiędzynarodowegoiprawapolskiego,PES1996,nr17,s.14.
31
E.Waśkowski,System...,s.111.
32
W.Siedlecki,Rolasąduwpostępowaniucywilnym(rozpoznawczym),PiP1966,nr12,s.858;
W.Broniewicz,Postępowanie...,s.75–76;J.Jodłowski,Z.Resich,J.Lapierre,T.Misiuk-Jodłowska,
K.Weitz,Postępowanie...,s.284.
25
