Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DorotaTomczyszyn
czny.WedługT.Kukołowiczczłowiekjestjakkształtnymateriał,dobrze
przygotowanaglina,któraposiadazalążkirozwojuwszystkichsfer
(biologicznej,psychologicznej,duchowej,religijnejispołecznej).11
T.Kukołowiczkoncentrującsięnatraktowaniureligiijakoostatecznego
impulsupedagogicznegoprezentowałapoglądyR.Guardiniego.Według
autorkiR.Guardinijakoprzedstawicielświatopogląduchrześcijańskiego
apelował,abypedagodzyskoncentrowalisięnaudzieleniupomocy
człowiekowiwosiągnięciupotencjalnychmożliwości,egzystencjalnych
celów.Człowiekrozwijasięwgniegodlasiebie,niedlaspołeczeństwa.12
Wielośćdefinicjiipodejśćdowychowaniamożnauporządkować
zewzględunaakcentowanewnichelementyprocesuwychowania.
Wychowanierozumianemożebyćjako:
A.Systeminstytucjiwychowujących,oficjalniefunkcjonującywda-
nympaństwie.
B.Systemwychowawczyokreślonejinstytucji,np.szkoły,rodziny.
C.Działalnośćwychowawcy(wychowawców),awięcjakojeden
zrodzajówludzkiejdziałalności.
D.Przebiegrozwojuwychowanka–kształtowaniesięjegopsychiki.
E.Produkt,efektoddziaływańwychowawczych.13
Działalnośćwychowawcówjakoistotęwychowaniapodkreślająnaj-
starszedefinicje.T.WaitzwXIXwokreśliłwychowaniejakoplanowe
oddziaływanienajeszczedającesiękształcićwewnętrzneżycieinnych.14
G.Mialaretoddziaływaniewychowawcyujmowałjako:nsztukęstwa-
rzaniawarunkówsprzyjającychdziałaniuzapewniającemurozwój
jednostkiwokreślonymkierunku,sztukęposługiwaniasiępewnymi
technikamioddziaływania,sztukęsterowaniakuokreślonymcelom,
któremamynawzględzie.”15Takiewychowaniemacharakterwtórny,
zinstytucjonalizowany,świadomyicelowy(wprzeciwieństwiedopierwo-
tnego–bezrefleksyjnego,irracjonalnegoiniezinstytucjonalizowanego
zwyklerealizowanegopozaszkołą).16
Wokresietransformacjisystemowejwieluteoretykówwychowania
apelowałoiapelujeopowrótdotzw.starychwartości.RektorKUL-u
wliścienaWielkanoc1998r.napisał:ntrzebaprzekonaćdotegoro-
11T.Kukołowicz,Teoriawychowania.Wybranezagadnienia,StalowaWola1997,s.22.
12Tamże,s.22.
13A.Gurycka,Pojęciewychowaniawpedagogice,W:Wprowadzeniedopedagogikiogólnej,Red.J.Kostkiewicz,Stalowa
Wola1997,s.87.
14T.Waitz,AllgemeinePadagogik,1852,W.Rein,Erziehungsziel,EncyklopedischesHandbuchderPadagogik,Langensalza
1896,t.II,s.56.
15G.Mialaret,Wprowadzeniedopedagogiki,Warszawa1968,s.14.
16H.Smarzyński,Szkołajakośrodowiskowychowawcze,Kraków1987,s.79.
12